Müqəddəs və toxunulmaz xəzinəmiz...
12.09.2024 [09:24]
Adət-ənənələrimiz necə təbliğ edilməlidir?
Hər bir milləti tanıdan və digər xalqlardan fərqləndirən ən önəmli xüsusiyyətlərdən biri onun adət və ənənələri, yüksək mənəvi dəyərlər sisteminə malik olmasıdır. Qədim tarixi olan milli adət-ənənələrimizin formalaşdırdığı dəyərlər sistemi güclü dövlətçilik quruculuğu ilə sıx vəhdət təşkil edir. Bu baxımdan qloballaşan dünyada milli adət və ənənələr, onun əsasında formalaşdırılan yüksək mənəvi dəyərlər sistemi hər bir millətin mənəvi, mədəni simasını göstərir.
Xalqımızın yüksək mənəvi dəyərlərindən xəbər verən, min illər öncəyə gedib çıxan adət və ənənələri millətin keçmişi, bu günü və gələcəyi arasında dayanıqlı, sarsılmaz mənəvi körpü rolunu oynayır. Qeyd edək ki, mənəvi dəyərlər, milli adət-ənənələr cəmiyyətdə zamanla formalaşır və sonradan ictimai mühitdə rol oynayır, insanların həyat tərzinə, onun formalaşmasına, milli şüurun əməl gəlməsinə mühüm təsir edir. Əlbəttə ki, milli dəyərlərin yaradıcısı elə xalqın özüdür. Tarixdən tez-tez müşahidə etmişik ki, hansı cəmiyyət öz yaratdığı dəyərlərə, milli adət-ənənələrə üz çeviribsə, həmin cəmiyyət, xalq sıradan çıxıb, məhv olub. Bu baxımdan hansısa xalqı, cəmiyyəti məhv etmək üçün onun milli dəyərlərini məhv etmək kifayətdir.
Mövzu barədə fikirlərini “Yeni Azərbaycan”la bölüşən sosioloq-alim Əhməd Qəşəmoğlu bildirib ki, milli adət-ənənələrin öyrənilməsi və onların mənəvi dəyərlər sisteminə çevrilməsi həmişə aktual olub. Çünki tarixin bütün dövrlərində millətin və xalqın ictimai şüur səviyyəsini əks etdirən adət və ənənələr klassikləşib və mədəni irsə çevrilib. Sosioloq qeyd edib ki, yeni yaranan mənəvi dəyərlər də varislik prinsiplərinə uyğun olaraq keçmiş adət və ənənələrdən bəhrələnib. Lakin bu, mənəvi dəyərlərin inkişafına, yeniləşməsinə mane olmayıb: “Milli-mənəvi dəyərlərimiz xalqımızın simasında zaman-zaman yaşayıb. Bizi başqa xalqlardan, millətlərdən fərqləndirən də elə bir çox məqamda milli-mənəvi dəyərlərimiz, mədəniyyətimiz, mənəviyyatımızdır. Bu mənada, Azərbaycan ailəsi də başqa ailələrdən fərqlənir. Ailələrimizdə böyüyə hörmət, ata-anaya sevgi, ehtiramla davranmaq, kiçiklərə qayğı, diqqət əsas göstəricilərdəndir. Bizim gələcək nəsillərə örnək olan əxlaq, tərbiyə simvolu, məhəbbət etalonu kimi daim hörmətlə anılan nümunəvi ailələrimiz çoxdur. Bu ailələr Azərbaycan xalqına sözün həqiqi mənasında böyük şəxsiyyətlər, dahilər bəxş edib.
Azərbaycan müasirləşən, Avropa və dünya birliyinə sürətlə inteqrasiya edən ölkədir. Təbii ki, müasir dünyada sürətlə davam edən qloballaşma prosesləri bizim də ölkədən yan keçməyib. Buna baxmayaraq, qloballaşma adı altında öz milli dəyərlərimizi unutmamalı və bu dəyərlərə sadiq olmalıyıq. Hər bir ölkə və xalq üçün onun milli dəyərləri hər şeydən üstün tutulmalı və digər xalqların dəyərləri ilə ziddiyət təşkil etməməlidir. Bu baxımdan biz qloballaşma deyəndə Azərbaycanda beynəlxalq əməkdaşlığı, xoş münasibətləri, səmimi dostluğu nəzərdə tuturuq. Biz hər zaman qloballaşma adı altında digər xalqların adət-ənənələrinə zidd olan, milli mentalitetə xas olmayan dəyərlərə qarşı mübarizə aparmalıyıq. Təbii ki, bu mübarizədə milli mənliyimizi qorumaq ən vacib şərtlərdəndir”.
Sosioloq qeyd edib ki, bu gün adət-ənənənin, milli-mənəvi dəyərlərin, milli mənsubiyyətimizin təkcə formal surətdə deyil, həm də məzmun baxımından təsbit olunması uğrunda aparılan mübarizə həm də elmi-nəzəri əsaslara söykənməlidir: “Xüsusilə televiziyanın, mətbuatın, milli mənəviyyata yad elementlərlə dolduğu bir vaxtda mənəvi mühitin qorunması vacib məsələ kimi realizə olunmalıdır. Müasir dövrdə ən aktual problemlərdən biri qloballaşma prosesi ilə milli adət-ənənələr arasinda optimal nisbətin tapılmasıdır. Qloballaşma prosesi elm, texnologiya ilə və ümumbəşəri dəyərlərlə yanaşı milli kimliyi müəyyən edən mədəni-mənəvi amillərə də sirayət etməyə cəhd göstərir. Belə bir şəraitdə ilk növbədə nələri qorumaq lazım olduğunu, məhz hansı məsələlərdə məqsədyönlü surətdə ənənəçi, konservatoriya olmağın labüdlüyünü ziyalılar müəyyənləşdirilməlidir”.
Yeganə BAYRAMOVA
Məqalə “Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi”nin maliyyə dəstəyi ilə
“Azərbaycanın dövlətçilik tarixinin, milli adət-ənənələrinin, elm və mədəniyyətinin təbliği” istiqaməti üzrə hazırlanmışdır
Xəbər lenti
Hamısına baxDünya
03 Noyabr 23:41
Hərbi
03 Noyabr 23:34
Sosial
03 Noyabr 23:19
Dünya
03 Noyabr 22:49
İdman
03 Noyabr 22:38
Dünya
03 Noyabr 21:53
Sosial
03 Noyabr 21:22
Dünya
03 Noyabr 20:47
Dünya
03 Noyabr 20:19
Elm
03 Noyabr 19:58
COP29
03 Noyabr 19:26
Hadisə
03 Noyabr 18:54
Dünya
03 Noyabr 18:29
İqtisadiyyat
03 Noyabr 17:53
Sosial
03 Noyabr 17:22
İdman
03 Noyabr 16:57
Dünya
03 Noyabr 16:26
Dünya
03 Noyabr 15:49
Dünya
03 Noyabr 15:24
Maraqlı
03 Noyabr 14:53
Mədəniyyət
03 Noyabr 14:29
Dünya
03 Noyabr 14:21
Xəbər lenti
03 Noyabr 14:14
Hadisə
03 Noyabr 13:42
Elm
03 Noyabr 13:19
Elm
03 Noyabr 12:57
Dünya
03 Noyabr 12:35
Sosial
03 Noyabr 12:13
Dünya
03 Noyabr 11:56
Sosial
03 Noyabr 11:35
İdman
03 Noyabr 11:14
Dünya
03 Noyabr 10:47
Sosial
03 Noyabr 10:39
Dünya
03 Noyabr 10:17
Elm
03 Noyabr 09:55
COP29
02 Noyabr 23:37
İdman
02 Noyabr 23:16
COP29
02 Noyabr 22:41
Mədəniyyət
02 Noyabr 22:34
Mədəniyyət
02 Noyabr 22:16
Dünya
02 Noyabr 21:45
Sosial
02 Noyabr 21:23
Xəbər lenti
02 Noyabr 20:49
İdman
02 Noyabr 20:37
Sosial
02 Noyabr 19:56
Dünya
02 Noyabr 19:24
Elanlar
02 Noyabr 19:11
Sosial
02 Noyabr 18:43
İdman
02 Noyabr 18:23
Xəbər lenti
02 Noyabr 17:54
COP29
02 Noyabr 17:31
Dünya
02 Noyabr 17:09
Sosial
02 Noyabr 16:57
Dünya
02 Noyabr 16:42
Sosial
02 Noyabr 16:19
İdman
02 Noyabr 15:53
Mədəniyyət
02 Noyabr 15:31
Sosial
02 Noyabr 15:12
Dünya
02 Noyabr 14:48
COP29
02 Noyabr 14:27
Xəbər lenti
02 Noyabr 14:13
İdman
02 Noyabr 13:52
İqtisadiyyat
02 Noyabr 13:37
Mədəniyyət
02 Noyabr 13:18
Dünya
02 Noyabr 13:15
Ədəbiyyat
02 Noyabr 12:29
Ədəbiyyat
02 Noyabr 12:26
Dünya
02 Noyabr 12:20
Dünya
02 Noyabr 12:06
Dünya
02 Noyabr 11:55