Azərbaycan hüquqi dövlət quruculuğunda inamla irəliləyir
10.09.2022 [10:54]
Yeganə BAYRAMOVA
Demokratik dövlətlərin inkişaf təcrübəsi və ölkəmizin keçdiyi yol bir daha göstərir ki, vətəndaş cəmiyyətinin söykəndiyi əsas prinsiplərdən biri insan-vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təminatıdır. İnsan və vətəndaş hüquqları və azadlıqları təmin edilmədən nə vətəndaş cəmiyyəti, nə də hüquqi dövlət formalaşdırmaq mümkündür. Cəmiyyətdə hüquqların təminatçısı dövlətdir. Dövlət bu hüquqları təmin etməklə özünün həm də qoruduğu əsas dəyərləri göstərir. Azərbaycan da hüquqi dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu yolunu seçdiyindən insan və vətəndaş hüquqları və azadlıqlarını təmin edir. Respublikamızın inkişaf tarixinə bir daha nəzər salsaq, görərik ki, XX əsrin 70-ci illərindən ölkədə yüksələn sürətlə inkişaf edən sosial, iqtisadi, təhsil və mədəni quruculuq işləri başlamışdı. Dövlət müstəqilliyinin bərpa edilməsindən keçən qısa bir dövrdə vətəndaş cəmiyyəti, hüquqi dövlət və demokratik siyasi quruluşun bərqərar olması üçün bir sıra vacib tədbirlər həyata keçirilib. Mühüm sənədlər qəbul edilib, öhdəliklərə imza atılıb. Əgər biz tarixi zaman ardıcıllığını özündə daşıyan sistemli inkişafın insan hüquqlarının əhatəli formada təmin olunmasına xidmət etməsini nəzərə alsaq, onda belə qənaətə gələ bilərik ki, müstəqil ölkəmizdə insan hüquqlarının inkişaf tarixi iki mərhələni - 1993-2003 və 2003-cü ildən sonrakı dövrləri əhatə edir. Bu iki mərhələni eyni məzmun və istiqamətdə məhz insan hüquqları üzrə normativ-hüquqi bazanın yaradılması tamamlayıb.
Azərbaycanın dövlətçilik tarixində mühüm hadisə olan, ölkəmizdə müasir dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu üçün böyük yol açan, insan hüquqlarının və azadlıqlarının həyata keçirilməsinə zəmin yaradan 1995-ci il noyabrın 12-də ümumxalq səsverməsi - referendum yolu ilə Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının qəbul edilməsi ölkə həyatının bütün sahələrinin inkişafına təkan verib.
Müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu Heydər Əliyevin bilavasitə rəhbərliyi ilə hazırlanaraq qəbul edilmiş bu ümumxalq əhəmiyyətli sənəd - Əsas Qanun dövlət və cəmiyyət həyatının bütün sahələrini əhatə edən genişmiqyaslı qanunvericilik və institusional islahatların əsası kimi çıxış edib.
Azərbaycan Respublikası müstəqilliyə qovuşduqdan sonra demokratik-hüquqi dövlət quruculuğunu özünün inkişaf yolu seçdi. Lakin bu dövlət quruculuğu prosesi heç də sadə olmayıb. Müstəqilliyinin ilk illərində Azərbaycan öz tarixinin ən mürəkkəb dövrlərindən birini yaşayıb. 1991-1993-cü illərdə Azərbaycanda hökm sürən xaos, özbaşınalıq, siyasi sava?sızlıq və naşı idarəçilik, vətəndaş müharibəsi təhlükəsi, mövcud vəziyyəti daha da ağırlaşdıran aqressiv separatizm və ərazilərinin bir hissəsinin Ermənistan tərəfindən işğal olunması qarşıda duran həyati əhəmiyyətli bu vəzifələrin yerinə yetirilməsinə imkan vermirdi. Müstəqilliyinin ilk kövrək addımlarını atan Azərbaycanda dövlət quruculuğu prosesinə başlanması ölkədə, ilk növbədə, sabitliyin bərqərar olmasını zəruri edirdi. Məhz belə ağır şəraitdə xalqın təkidi ilə hakimiyyətə qayıdan ümummilli lider Heydər Əliyev qısa müddət ərzində Azərbaycanda sabitliyi təmin etməyə nail olur və ölkəmiz qarşısında duran taleyüklü dövlət quruculuğu məsələlərini həyata keçirməyə başlayır. İctimai-siyasi sabitliyə nail olunması vətəndaşların hüquq və mənafelərinin müdafiəsinə, bazar münasibətlərinə əsaslanan liberal iqtisadiyyatın və sahibkarlığın inkişafına, beynəlxalq münasibətlər sisteminə inteqrasiyaya istiqamətlənən, sosial ədalət prinsipinə əsaslanan demokratik-hüquqi dövlət quruculuğuna imkan yaradır.
Məhz Ulu Öndər vətəndaş cəmiyyəti quruculuğu nüanslarına sadiq qalaraq Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyəti və hüquqi dövlətin baza prinsiplərini ardıcıllıqla tətbiq etməyə nail oldu. Danılmaz faktdır ki, vətəndaş cəmiyyətinin təməlinin möhkəmlənməsində müstəqil Azərbaycanın Konstitusiyasının qəbulu müstəsna rol oynadı. 1995-ci il Konstitusiyası insan hüquq və azadlıqlarının təminatı, demokratik vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunu dövlətin ali məqsədi kimi müəyyən etdi.
Ulu Öndərin hüquqi və demokratik dövlət quruculuğu xəttini yeni dövrün tələblərinə uyğun davam etdirən dövlət başçısı İlham Əliyev ötən illər ərzində ölkəmizdə insan və vətəndaş hüquq-azadlıqlarının təmini istiqamətində kompleks tədbirlər həyata keçirib. Dövlət başçımızın hüquq qaydalarına, ədalətə bağlı olması, insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təminatçısı kimi çıxış etməsi həm də onun zəngin mənəviyyatından qaynaqlanır. Bunun nəticəsi olaraq respublikamızda demokratik proseslər sürətləndirilib, qanunçuluq bütün səviyyələrdə möhkəmləndirilib, sosial ədalət meyarına riayət olunub, hakimiyyət bölgüsü prinsipləri qorunub, hüquq-mühafizə orqanlarında dövrün tələblərinə cavab verən islahatlar aparılıb, siyasi mühitin liberallaşdırılması istiqamətində davamlı addımlar atılıb.
İnsan və vətəndaş hüquq-azadlıqlarının etibarlı təmini baxımından 2009-cu il martın 18-də Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına əlavə və dəyişikliklərin edilməsini nəzərdə tutan ümumxalq referendumunun keçirilməsini xüsusi vurğulamaqda böyük fayda var. Bu referendumda ciddi ictimai dəstək almış yeniliklər hüquqi baxımdan Konstitusiyanın bir çox normalarını yeni dövrün tələblərinə uyğunlaşdırmaq məqsədi daşıyaraq, insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təmini sahəsində dövlətin məsuliyyətini artırıb, onun üzərinə bir sıra yeni hüquqi öhdəliklər qoyub.
Müasir dövrdə demokratiyanın inkişafı, qanunçuluğun təminatı, insan hüquq və azadlıqlarının qorunması həm də sosial rifah, iqtisadi tərəqqi amilləri ilə şərtlənir. Respublikamızın iqtisadi imkanları genişləndikcə, Azərbaycan ümumbəşəri dəyərlərə əsaslanaraq mütərəqqi yolla irəliləməklə, insan hüquq və azadlıqlarının təminatı, demokratikləşmə sahəsində yeni-yeni uğurlara imza atır. Dövlət başçısı Azərbaycanın sosial-iqtisadi inkişafına paralel gedən demokratikləşmə proseslərini bir-birindən təcrid olunmuş şəkildə götürmədən hər iki xətti Azərbaycanın gələcək yüksəlişinin vahid istinad nöqtəsi kimi əsaslandırır.
Ulu öndər Heydər Əliyevin xaos və anarxiyadan, dövlətçiliyin itirilməsi təhlükəsindən xilas edib dinamik islahatlar yoluna çıxardığı Azərbaycan hazırda onun layiqli davamçısı - Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi altında dünyanın ən sürətlə inkişaf edən, yeniləşən, müasirləşən, demokratikləşən dövlətinə çevrilib. Respublikamız hazırkı qlobal böhran şəraitində belə sürətli sosial-iqtisadi inkişafını qoruyub saxlayır, böyük infrastruktur layihələri, regional proqramlar həyata keçirir, Avropanın enerji təhlükəsizliyində sözünü deyir. Cəmiyyətin bütün sahələrində özünü göstərən dirçəliş, intibah meyilləri insan hüquqlarının təmini sisteminin təkmilləşdirilməsində də öz sözünü deyir.
Məqalə “Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi”nin maliyyə dəstəyi ilə “Vətəndaş cəmiyyəti, hüquqi dövlət quruculuğu” istiqaməti üzrə hazırlanmışdır
Xəbər lenti
Hamısına baxXəbər lenti
28 Mart 12:17
Xəbər lenti
28 Mart 12:12
Xəbər lenti
28 Mart 11:55
Xəbər lenti
28 Mart 11:53
Dünya
28 Mart 11:40
Sosial
28 Mart 11:23
Analitik
28 Mart 11:20
Siyasət
28 Mart 11:16
Siyasət
28 Mart 11:10
İqtisadiyyat
28 Mart 11:07
Analitik
28 Mart 11:00
Xəbər lenti
28 Mart 10:55
Xəbər lenti
28 Mart 10:51
MEDİA
28 Mart 10:50
Siyasət
28 Mart 10:45
Siyasət
28 Mart 10:43
Xəbər lenti
28 Mart 10:42
Siyasət
28 Mart 10:40
Siyasət
28 Mart 10:35
Gündəm
28 Mart 10:33
Siyasət
28 Mart 10:29
Xəbər lenti
28 Mart 10:28
Gündəm
28 Mart 10:23
Xəbər lenti
28 Mart 10:18
Siyasət
28 Mart 10:15
Siyasət
28 Mart 10:05
Siyasət
28 Mart 09:55
Xəbər lenti
28 Mart 09:45
Xəbər lenti
28 Mart 09:37
Xəbər lenti
27 Mart 21:32
Xəbər lenti
27 Mart 19:44
Xəbər lenti
27 Mart 19:03
Xəbər lenti
27 Mart 18:26
Xəbər lenti
27 Mart 18:03
Siyasət
27 Mart 18:02
Xəbər lenti
27 Mart 17:34
Xəbər lenti
27 Mart 16:42
Xəbər lenti
27 Mart 16:27
Avropa
27 Mart 15:58
Sosial
27 Mart 15:51
Xəbər lenti
27 Mart 15:31
Xəbər lenti
27 Mart 15:15
Xəbər lenti
27 Mart 15:11
Asiya
27 Mart 15:03
Avropa
27 Mart 14:48
Xəbər lenti
27 Mart 14:27
Xəbər lenti
27 Mart 14:24
Xəbər lenti
27 Mart 14:04
Xəbər lenti
27 Mart 13:50
Xəbər lenti
27 Mart 13:07
Sosial
27 Mart 13:06
Xəbər lenti
27 Mart 12:43
Siyasət
27 Mart 12:39
Xəbər lenti
27 Mart 12:15
Xəbər lenti
27 Mart 12:13
Xəbər lenti
27 Mart 12:04
Dünya
27 Mart 11:36
Xəbər lenti
27 Mart 11:31
Avropa
27 Mart 11:26
Dünya
27 Mart 11:09
Xəbər lenti
27 Mart 10:48
Xəbər lenti
27 Mart 10:30
Sosial
27 Mart 10:26
Xəbər lenti
27 Mart 10:09
İqtisadiyyat
27 Mart 10:06
Gündəm
27 Mart 10:04
Xəbər lenti
27 Mart 09:55
Xəbər lenti
26 Mart 20:21
Xəbər lenti
26 Mart 20:19
Xəbər lenti
26 Mart 18:47