Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığı tarixi sınaqdan üzü ağ çıxdı

Bakı:

20°C

77%

8m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Gündəm / Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığı tarixi sınaqdan üzü ağ çıxdı

Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığı tarixi sınaqdan üzü ağ çıxdı

24.04.2010 [09:19]

Prezident İlham Əliyev və Baş nazir Rəcəb Tayyib Ərdoğanın qətiyyətli mövqeyi regionda ədalətsiz nizamlanmanı əngəllədi
Məlum olduğu kimi, Ermənistan Prezidenti S.Sarkisyan Ermənistanla Türkiyə arasında münasibətlərin normallaşmasını, sərhədlərin açılması və diplomatik əlaqələrin qurulmasını nəzərdə tutan Sürix protokollarının parlamentdə ratifikasiyasını dayandırdığını bəyan edib. Bu bir daha onu göstərdi ki, Azərbaycan-Türkiyə dostluq və qardaşlıq, strateji tərəfdaşlıq əlaqələri yüksək səviyyədədir və sarsılmazdır. Bununla sübut olundu ki, iki qardaş ölkə arasında münasibətlərin korlanmasına istiqamətlənmiş istənilən cəhd iflasa məhkumdur. Ortaya çıxan məntiq isə ondan ibarət oldu ki, qardaşlıq və dostluq kimi mənəvi dəyərlər üzərində əlaqələr qurmuş Türkiyə və Azərbaycanın liderlərinin siyasi iradəsi regionda ədalətsiz nizamlanma prosesinin qarşısını aldı...
Hər kəsə bəllidir ki, bu gün Cənubi Qafqaz regionunun “bədxassəli şiş”inə çevrilmiş Ermənistan xarici dövlətlərin yardımları və ianələri hesabına yaşayır. ABŞ həm dövlət səviyyəsində, həm də müxtəlif proqramlar daxilində Ermənistana milyonlarla dollar yardım ayırır ki, ən azından kriminal-oliqarxların əsirinə çevrilmiş xalqın sosial təminatını həyata keçirilə bilsin. Bu yardımgöstərmə prosesində digər dövlətlər və güc mərkəzləri də iştirak edir ki, bunları da ictimaiyyət tanıyır. Amma bu donor təşkilatlar və dövlətlər görürlər ki, Ermənistanı bütün mövcudluğu boyunca maddi yardımla dəstəkləyə bilməyəcəklər. Yəni, qloballaşan dünyada dövlətlərin inkişafı üçün lazım olan infrastruktur və maliyyə ehtiyacları hər gün sürətlə artır. Ermənistan isə bu inkişaf tendensiyasından kənarda qaldığı üçün bir dövlət kimi mövcudluğunu itirmək təhlükəsilə üz-üzə qalıb. Ona görə də, Türkiyəni Ermənistanla sərhədlərini açmağa məcbur etmək istədilər. Bu niyyətlərinə qismən - Sürix protokollarını tərəflərə imzalatmaqla - nail olan məlum dövlətlər bu səviyyədən yuxarı qalxa bilmədilər. çünki, qardaş Türkiyə ona göstərilən bütün təzyiqlərə ləyaqətlə davam gətirdi və Azərbaycanın milli maraqlarının onun üçün böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini əyani şəkildə nümayiş etdirdi.
Əlbəttə ki, dünya gücləri onların birbaşa dəstəyi və nəzarəti altında gedən bu prosesin belə başa çatacağına inanmırdılar. Azərbaycan dövləti isə bir daha sübut etdi ki, öz iradəsini reallaşdırmaq üçün yüksək siyasi potensiala malikdir. Azərbaycanın milli maraqlarını hər şeydən yüksəkdə tutan Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev əsl siyasi liderə xas olan iradə, uzaqgörənlik nümayiş etdirərək dövlətimizin mənafelərinə zidd siyasətin həyata keçirilməsinə imkan vermədi. Azərbaycan Prezidentinin Türkiyəyə səfərdən və ABŞ Prezidenti B.Obama ilə görüşdən imtina etməsi bunun əyani sübutudur...
Bir sıra ekspertlər və başqa dövlətlərin rəsmiləri də söyləyirlər ki, bu prosesdə Azərbaycanın maraqlarının nəzərə alınmamasının ən böyük səhv olduğu üzə çıxdı. Türkiyə Böyük Millət Məclisinin (TBMM) NATO qrupunun sədri, Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) millət vəkili Vahid Ərdəm deyib ki, Ermənistan bölgədə sülh yaradılması üçün addımlar atmaq yerinə, birtərəfli qərarlarla Türkiyəni sıxışdırmağa çalışır. Bu, səhv yoldur. çünki, heç kimin Türkiyəyə təzyiq göstərməsi mümkün deyil. Ermənistan bu yolla getmək əvəzinə, işğal etdiyi Azərbaycan torpaqlarından çıxaraq həm Türkiyə, həm də Azərbaycanla dostluq yolunu seçərsə, öz gələcəyini xilas edər. O, bildirib ki, Ermənistanın koalisiya hökumətinin son qərarı Türkiyənin haqlılığını bir daha sübut edib: “çünki bölgədə sülhə nail olunmasının birinci şərti Azərbaycan torpaqlarının erməni işğalından azad edilməsidir. Türkiyə bunu tələb edərkən Ermənistan bu haqlı tələbi yerinə yetirmək əvəzinə, protokolların “dondurulması” yolunu seçib. Yaranmış vəziyyət Türkiyə ilə Azərbaycanın daha sıx əməkdaşlığını tələb edir”.
İmzalanmış protokolların ratifikasiyası prosesinin dayandırılması barədə Ermənistanın qərarına münasibət bildirən Türkiyənin Azərbaycandakı səfiri Hulusi Kılıç isə deyib ki, Ermənistanın qəbul etdiyi qərarlarla bağlı bir şey deyə bilmərik. Biz bu prosesi davam etdirəcəyik, protokolların ruhuna və mətninə bağlıyıq. O, Türkiyənin protokolları ratifikasiya etmək üçün şərtlərinin bəlli olduğunu xatırladıb: “Dağlıq Qarabağ məsələsinin həllində irəliləyiş olmalı, Azərbaycanın torpaqları işğaldan azad edilməlidir”.
Bu prosesdən siyasi və iqtisadi divident götürməyə çalışan güclər də artıq bu mərhələdən sonra başa düşdülər ki, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli həlli istiqamətində mühüm irəliləyiş əldə edilməsə, Azərbaycanın milli maraqları nəzərə alınmasa, Cənubi Qafqazda süni şəkildə tətbiq edilən hər hansı nizamlama prosesi əhəmiyyətsizdir və heç bir nəticə verə bilməz. Ona görə də, onlar müxtəlif kanallarla prosesin “canlı” qalmasını təmin etmək istəyirlər.
Bir sözlə, Ermənistan-Türkiyə münasibətlərinin normallaşdırılması üzrə həyata keçirilən planlar alt-üst oldu. Bu ədalətsiz nizamlanma prosesinin arxasında duran güclər isə bundan sonra Cənubi Qafqazla bağlı hər hansı bir siyasi qərar qəbul edərkən, Azərbaycanın mövqeyini və maraqlarını mütləq nəzərə almaq məcburiyyətində olacaqlar. Amma bundan sonra ictimaiyyəti bir sual düşündürür: görəsən Londonda bəyanat verərək, Azərbaycan Prezidentini Türkiyə-Ermənistan sərhədlərinin açılışına dəvət edən Serj Sarkisyan indi nə düşünür?
Ramil VƏLİBƏYOV

Paylaş:

Baxılıb: 995 dəfə