Bakı dünyanın mərkəzi olacaq

Bakı:

18°C

72%

5m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Gündəm / Bakı dünyanın mərkəzi olacaq

Bakı dünyanın mərkəzi olacaq

27.02.2024 [10:10]

Cari ildə də beynəlxalq gündəliyin aktual çağırışları Azərbaycanda müzakirə olunacaq və dünyanın gözü ölkəmizdə olacaq. Belə ki, respublikamızda 2024-cü ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyasının (COP29), Kioto Protokolunun Tərəflər Görüşünün 19-cu sessiyasının və Paris Sazişinin Tərəflər Görüşünün 6-cı sessiyasının keçirilməsi nəzərdə tutulur. Bu mühüm qlobal tədbirlərə ev sahibliyi etməyə hazırlıq böyük məsuliyyətlə həyata keçirilir. Elə bu günlərdə Prezident İlham Əliyev Təşkilat Komitəsi ilə bağlı yeni Sərəncam imzalayıb. Sənədə əsasən Təşkilat Komitəsində müəyyən dəyişikliklərin edilməsi, onun tərkibinin genişləndirilməsi nəzərdə tutulur ki, bu da Azərbaycan dövlətinin COP29-un ölkəmizdə keçirilməsinə necə böyük önəm verdiyini bir daha təsdiqləyir.

Ölkəmizə on minlərlə xarici qonaq gələcək

BMT-nin İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasına Tərəflərin Konfransı- COP Konvensiyanın ali qərar qəbul edən orqanıdır. Katibliyi Bonnda yerləşir. Hər il dünyanın bütün yerlərindən hökumət nümayəndələri COP-da toplaşaraq iqlim dəyişmələrinin qarşısının alınması və fəsadlarının aradan qaldırılması istiqamətində birgə səylər göstərmək üçün çağırışlar edirlər. COP-un ilk toplantısı 1995-ci ildə Berlin şəhərində baş tutub. Sonuncu COP28 isə ötən il dekabrın birinci ongünlüyündə Dubayda keçirlib.

COP-a ev sahibliyi bir qayda olaraq BMT-nin beş regional qrupu arasında rotasiya edilir. Hər regional qrup üzvlərindən bu konfransı təşkil edəcək bir ölkəni irəli sürmək üçün konsensusla qərar qəbul etməlidir. 2024-cü ildə COP29-a ev sahibliyi etmək növbəsi Şərqi Avropa regional qrupuna düşür. Sözügedən qrupa daxil olan ölkəmiz konfransın Azərbaycanda keçirilməsini təklif edib. Azərbaycanla yanaşı, Ermənistan və Bolqarıstan da öz namizədliklərini irəli sürüblər. Sonuncu iki dövlət Azərbycanın xeyrinə öz namizədliyini geri çəkib və nəticədə dekabrın 9-da Şərqi Avropa regional qrupu Azərbaycanı 2024-cü ildə COP-a evsahibliyi edəcək ölkə kimi müəyyənləşdirib.

Təxminən 100 min nümayəndəni bir araya gətirən sonuncu COP28 BMT-nin tarixində ən genişmiqyaslı tədbir kimi yadda qalıb. Konfrans çərçivəsində təşkil edilmiş Zirvə toplantısına 120-dən artıq dövlət və hökumət başçısı qatılıb. Sözügedən tədbirdə ilk dəfə olaraq Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev də iştirak edib. Bütövlükdə, COP dünyada ən mötəbər beynəlxalq tədbirlərdən biridir, hətta ölkələrin təmsilçiliyi nöqteyi-nəzərindən BMT Baş Assambleyasından geri qalmır. COP29-un miqyasına diqqət çəkən Prezident İlham Əliyev bildirib ki, irimiqyaslı beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi təbii ki, üzərimizə böyük məsuliyyət qoyur. “COP29 bu vaxta qədər keçirilmiş tədbirlərlə müqayisəyə gəlmir. Hətta Avropa Oyunlarını xatırlasaq, o vaxt 5 min idmançı və onları müşayiət edən təqribən 3 min qonaq gəlmişdir. Ancaq COP29-da 10 minlərlə xarici nümayəndə ölkəmizə gələcək, iki həftə ərzində Bakı dünyanın mərkəzi olacaq. Müəyyən ehtimallara görə, təqribən 70-80 min xarici qonaq bu müddət ərzində ölkəmizdə olacaq”, - deyə dövlətimizin başçısı vurğulayıb.

Qlobal əhəmiyyətli məsələlər müzakirə olunacaq

Müstəqil Azərbaycanın təşkil edəcəyi ən böyük tədbirdə qlobal əhəmiyyətli məsələlər müzakirə ediləcək. Bu sırada iqlim dəyişmələri, enerji transformasiyası kimi məsələlər yer alacaq. Azərbaycan bu kimi yeni qlobal çağırışlar qarşısında beynəlxalq həmrəyliyə öz töhfələrini vermək imkanlarına malik ölkədir. Qlobal miqyasda yaranmış mənzərə ölkələrin məsuliyyətini artırır. Hər bir dövlət öz siyasətində dekarbonizasiya məsəələrini önə çəkməlidir. Bu mənada məsuliyyətli dövlət olan Azərbaycanın yanaşması təqdirəlayiqdir. Respublikamız iqlim dəyişiklikləri ilə bağlı BMT-nin çağırışlarına fəal şəkildə qoşulan ölkələr sırasında yer alır. Azərbaycan BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasına 1995-ci ildə qoşulub və Konvensiyanın Kioto Protokolunu 2000-ci ildə təsdiqləyib. Kioto protokolu üzrə öhdəliklərin yerinə yetirilməsinin 2-ci dövrü üçün qəbul edilmiş Doha əlavəsi 14 aprel 2015-ci ildə Milli Məclis tərəfindən ratifikasiya edilib və ölkə Prezidenti tərəfindən təsdiqlənib. Digər bir mühüm beynəlxalq sənəd olan Paris Sazişi isə 2016-cı il oktyabrın 28-də Milli Məclis tərəfindən ratifikasiya olunub. Respublikamız BMT-nin çağırışına qoşularaq neft sənayesində “sıfır emissiya” hədəfi müəyyənləşdirib.

BMT-nin bir qədər bundan əvvəl yayılan hesabatına görə, bərpaolunan enerji mənbələri 2030-cu ilə qədər elektrik enerjisi istehsal gücünün 80 faizini təşkil edəcək. Təkcə Günəş enerjisi bu artımın yarısını ödəyəcək. Lakin bu artım hələ də Günəş enerjisində potensialın altında qalacaq. 2030-cu ilə qədər ümumi 800 qiqavat gücündə yeni Günəş elektrik stansiyaları yaradılarsa, Çində kömürdən elektrik enerjisi istehsalı 20 faiz, Latın Amerikası, Afrika, Cənub-Şərqi Asiya və Yaxın Şərqdə isə kömür və qazdan elektrik enerjisi istehsalı 25 faiz azala bilər.

Yeni qlobal çağırışların yarandığı indiki mərhələdə enerji transformasiyası Azərbaycanın da gündəliyində dayanan vacib məsələlər sırasındadır. Karbohidrogen resursları ilə zəngin olan respublikamız da elektrik enerjisi istehsalında yaşıl enerjinin xüsusi çəkisinin artırılmasını hədəfləyib. Bu da onunla bağlıdır ki, respublikamız bərpaolunan enerji mənbələri ilə kifayət qədər zəngin bir diyardır. Ölkəmizin iqtisadi cəhətdən əlverişli və texniki baxımdan istifadəsi mümkün olan bərpaolunan enerji mənbələrinin potensialı 27000 MVt, o cümlədən külək enerjisi üzrə 3000 MVt, Günəş enerjisi üzrə 23000 MVt, bioenerji potensialı 380 MVt, dağ çaylarının potensialı 520 MVt həcmində qiymətləndirilir. Eyni zamanda, Azərbaycan dövləti bu potensialdan daha səmərəli istifadə olunmasına güclü siyasi iradə nümayiş etdirir. Qeyd edək ki, son illərdə respublikamızda külək enerjisi istehsalı 131 dəfə, Günəş enerjisi istehsalı isə 55 dəfə artıb. Külək və Günəş enerjisi istehsalının növbəti illərdə artan templə davam edəcəyi gözlənilir. Ölkəmiz növbəti illərdə bərpaolunan enerjinin ümumi istehlakda payını artırmaq niyyətindədir. Bu sahədə 2030-cu ilədək qarşıya qoyulan hədəf bərpaolunan enerjinin ümumi istehlakda payının 30 faizdən çox artırılmasına nail olmaqdan ibarətdir.

Beləliklə, COP-29-la bağlı Azərbaycandan böyük gözləntilər var, həm hazırlıq prosesinin, həm tədbirin özünün yüksək səviyyədə təşkili üçün cəmiyyətin müxtəlif seqmentlərinin səfərbər olunması zəruridir. Buna görə də dövlət başçısının imzaladığı yeni Sərəncamla Təşkilat Komitəsinin tərkibi bir qədər də genişləndirilib. Faktiki olaraq həm də TK-də gender balansı tam təmin olunub. Bu isə Prezident İlham Əliyevin qadınların cəmiyyətdəki roluna olan diqqət, etimad və hörmətinin göstəricisidir. Bu sahədə dünyada vətəndaş cəmiyyəti çox aktivdir, ona görə TK-nə vətəndaş cəmiyyətinin nümayəndələri də daxil edilib, bu işə onlar da tövhə verəcəklər. COP-29-da müasir çağırışların, innovasiya məsələlərinin geniş müzakirə olunacağı nəzərə alınaraq TK-də iqtisadiyyat, innovasiya sahəsində çalışan şəxslər də təmsil olunurlar. Dəyişikliklərin edilməsində əsas ideya isə TK-nin maksimum inklüzivliyinin təmin edilməsidir.

M.ABDULLAYEV

Paylaş:

Baxılıb: 451 dəfə