Qaqarinin günahı nə idi?
13.04.2022 [10:34]
Ölümü sirlərlə dolu olan səma fatehi - Onu yadplanetlilər oğurladı?
İlhamə HƏKİMOĞLU
12 aprel insan oğlunun kosmosa ilk uçuş günü kimi tarixə düşüb. Bu, bəşəriyyət üçün möhtəşəm bir hadisəydi. Kosmosa ilk uçan insan olaraq adını tarixə yazan Yuri Qaqarinin ölümü hələ də müəmma olaraq qalır. Onun həyatı və ölümü ilə bağlı çoxlu sayda şəhər əfsanələri gəzib-dolaşır.
1961-ci ilin aprel ayının sonunda Amerikada kosmosa uçuşun baş tutacağı haqqında SSRİ rəhbərliyinə gizli məlumat verilir. Rəsmi Moskva Amerikanı qabaqlamaq üçün vaxtından əvvəl hazırlıq işlərinə son qoyub, uçuşu 12 aprel 1961-ci il tarixinə müəyyən edir. Baykonur meydanından “Vostok” gəmisində uğurla kosmosa çıxan Yuri Qaqarin göydə 108 dəqiqə dövr etdikdən sonra müvəffəqiyyətlə qayıdıb.
1968-ci il martın 27-də Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, təlimatçı Vladimir Seryoginlə qırıcı təyyarədə Çkalovsk aeroportundan havaya qalxan Yuri Qaqarin Vladimir vilayətinin Novoselovo kəndi yaxınlığında qəzaya uğradı. O zaman Yurinin 34 yaşı var idi.
Hadisə ilə bağlı bir çox versiyalar - düzgün verilməyən hava proqnozu, kosmonavtların sağlamlıq durumunun qaydada olmaması, texniki nasazlıq, qeyri-düzgün idarəetmə və hətta siyasi motiv mövcuddur.
Onun ölümü ilə bağlı xəbər 2 gün gizli saxlanıldıqdan sonra ictimaiyyətə açıqlandı. Elə bu faktın özü də çoxlu şaiyələrin yayılmasına səbəb oldu.
Yuri Qaqarinin ölüm səbəbini Kosmonavtların Hazırlanması Mərkəzinin rəhbəri Nikolay Kuznetsov belə bir ehtimalla açıqlayır. Həmin gün Seryoginin səhhətində problem yaranıb. O, ürək xəstəliyindən şikayətlənib. Havada Seryogin infarkt keçirib. Qaqarin təlimatçının vəziyyətini dərhal hiss etməyib. Lakin anlayınca sükanı buraxıb, ona kömək etməyə çalışıb, katapult etməyib. Dostunu köməksiz buraxmayıb.
Aviasiya texnikasının istismarı və təmiri üzrə Elmi-Tədqiqat İnstitutunun keçmiş əməkdaşı İqor Kuznetsovun analizinə görə, təyyarədə havalandırma klapanlarından biri yarıaçıq qalıb. Kokpit hava keçirmirdi və pilotlar bunu çox gec hiss etdilər. Onlar təyyarəni endirməyə çalışıblar, lakin təzyiqin düşməsi səbəbindən huşlarını itiriblər. Qaqarin və Seryoginin ölümünün səbəbi bu ola bilərdi.
Bəzi ehtimallara görə, Qaqarin ölməyib. O öz ölümünü imitasiya edib. Bəziləri hakimiyyət nümayəndələrinin ona sui-qəsd etdiyini də dilə gətirirlər.
Qaqarin sağdır?
O zamanlar xarici mediada Qaqarinin yadplanetlilər tərəfindən oğurlandığı da yazıldı.
Maraqlıdır ki, uçuşdan bir neçə gün öncə Qaqarin özünü qəribə aparıb. “Düşüncəliydi. Onunla birlikdə bərbərə getdik. O, nə üçünsə kəsilmiş saçlarını süpürüb yığdı və onu öz şkafında gizlətdi”,- deyə həmkarlarından biri deyib.
Novoselovo kəndinin sakinləri isə qəzadan bir neçə gün əvvəl havada işıqlı naməlum obyektlər gördüklərini deyiblər. Hətta sakinlər qırıcı təyyarənin işıqlı bir obyektlə toqquşduğunu da deyirdilər. Maraqlıdır ki, qəzadan sonra təyyarənin qalıqları tapılsa da, “qara qutu”su tapılmayıb. Sonradan verilən açıqlamada təyyarənin qara qutusunun olmadığı deyilib. Bu isə mümkün deyildi.
10.19-da MIG-15 təlim missiyasına qalxır. Uçuş insidentsiz keçir. Saat 10.30-da Qaqarin missiyanın başa çatması haqqında məlumat verir və geri dönmək üçün icazə istəyir. Bəzi mənbələr iddia edir ki, növbəti dəqiqə ərzində MİQ-15-in ekipajı aerodroma “parlaq rəngli disk formalı obyekt” haqqında məlumat verib. Pilotlarla əlaqə kəsilməmişdən əvvəl onlar “heç nə görünmədiyini” bildirdilər. Sonra komanda bunu ağır bulud örtüyü ilə əlaqələndirdi. Təcrübəli pilot Seryogin 5 barmağı kimi tanıdığı maşının öhdəsindən gələ bilmirdi. Saat 14.15-də qırıcının yanmış qalıqları tapılıb. Bəlkə də şahidlərin dediyi kimi NUO-ya çırpılan təyyarə deyildi, əksinə - kəndlilərin gördüyü “işıq saçan top” öz hədəfini tapmışdı. Həmin anda əlaqə kəsilir - NUO-nun təsir zonasında radio avadanlığının tipik nasazlı??. Beləliklə, Qaqarinin və Seryoginin yolları ayrılır. Biri aşağı, digəri naməlum dünyalara uçur.
Hadisədən 11 il sonra bolqar görücü Vanqa sensasiyalı bir açıqlama verdi. O iddia edirdi ki, Vamfin adlı bir planetin sakinləri ilə əlaqə saxlayır və yadplanetlilər Qaqarinin ölmədiyini xəbər verirlər.
Təyyarə mühəndisi Yevgeni Yemelyanov da çıxdığı “NUO? Gözlənilməz görüş” adlı proqramın canlı yayımında Qaqarinin yadplanetlilər tərəfindən oğurlandığını iddia etdi. Yemelyanovun iddiasına görə o, 1989-cu il 17 oktyabrda özü də oğurlanmış və “uçan boşqabda” Qaqarini görmüşdü. Yemelyanovun dediyinə görə, onlar üçün zaman məfhumu yox idi.
Texnika elmləri doktoru Aleksandr Subetto hesab edir ki, Qaqarin çox qiymətli informasiya daşıyıcısı idi və o, gördüklərinin hamısı barədə danışmamışdı. Əslində bu uçuşun təfərrüatları barədə də cəmiyyətə tam məlumat verilməmişdi. “Kosmosda olmuş ilk insan ola bilər ki, hansısa yüksək bilgi verəcək bir hadisəyə şahidlik etmişdi. Üstəlik, Qaqarin kosmosda olarkən bir neçə dəqiqə susmuş, sonra danışıqlarının bir neçə dəqiqəsi silinmişdi. Amma bu məxfi məlumat kənara sızmışdı”.
Kosmosu fəth edən ilk kosmonavt Yuri Qaqarinin cəsədinin tapılıb-tapılmadığı məlum deyil. Hadisə yerində yalnız Seryoginin çənə sümüyü aşkarlanmışdı. Qaqarinin məzarı Moskvada Kreml divarlarındadır. Məzar boşdurmu? Bu sualın da cavabı yoxdur.
Qaqarin bəşəriyyətin sərvəti sayılacaq bir insandır. O, dünya vətəndaşıdır. 1962-ci ildə Bakıda onun adı yeni tikilən körpüyə verildi - Qaqarin körpüsünə. Təxminən 10-15 il əvvəl körpünün adı dəyişdirilib Cavanşir körpüsü qoyuldu. Bakıda onlarla küçə və bağ adları var ki, onlar rus əsilli şəxslərin adını daşıyırlar. Məsələn, Qaqarin etdiyi qəhrəmanlığa görə Puşkindən də böyük adam sayıla bilər. Puşkinin bağı da var, abidəsi də. Lev Landau, Tolstoy, Vladislav Plotnikov, Şevçenko,Vunktau.... Bu siyahını xeyli uzatmaq olar. Hamısının adları Bakı küçələrində qorunub saxlanıb, bir Qaqarinə yer tapılmayıb. Qaqarinin günahı nə idi?
Xəbər lenti
Hamısına bax
Xəbər lenti
21 May 19:57

Xəbər lenti
21 May 19:23

Xəbər lenti
21 May 18:57

Xəbər lenti
21 May 18:53

Xəbər lenti
21 May 18:15

Xəbər lenti
21 May 17:24

Dünya
21 May 15:21

Xəbər lenti
21 May 14:52

Xəbər lenti
21 May 14:00

Gündəm
21 May 13:52

Sosial
21 May 13:27

Ədəbiyyat
21 May 13:20

Sosial
21 May 13:11

Siyasət
21 May 13:06

Xəbər lenti
21 May 12:24

Xəbər lenti
21 May 12:22

Sosial
21 May 12:21

Siyasət
21 May 12:19

Xəbər lenti
21 May 11:53

İqtisadiyyat
21 May 11:50

Analitik
21 May 11:26

MEDİA
21 May 11:04

Siyasət
21 May 10:30

Siyasət
21 May 10:18

İqtisadiyyat
21 May 09:56

Gündəm
21 May 09:46

Siyasət
21 May 09:34

Prezident bu gün
21 May 09:31

Xəbər lenti
20 May 22:33

Gündəm
20 May 22:11

Gündəm
20 May 20:39

Xəbər lenti
20 May 20:26

Xəbər lenti
20 May 17:38

Xəbər lenti
20 May 17:36

Xəbər lenti
20 May 17:29

Xəbər lenti
20 May 17:19

Xəbər lenti
20 May 17:04

Xəbər lenti
20 May 17:02

Xəbər lenti
20 May 16:56

Xəbər lenti
20 May 16:24

Xəbər lenti
20 May 16:19

İdman
20 May 16:15

Xəbər lenti
20 May 16:14

Xəbər lenti
20 May 15:27

Dünya
20 May 15:25

Daxili siyasət
20 May 14:59

Gündəm
20 May 14:55

Xəbər lenti
20 May 14:24

Xəbər lenti
20 May 14:20

Xəbər lenti
20 May 14:19

Xəbər lenti
20 May 14:16

Xəbər lenti
20 May 14:14

Xəbər lenti
20 May 13:42

Xəbər lenti
20 May 13:33

Xəbər lenti
20 May 13:10

Xəbər lenti
20 May 12:54

Xəbər lenti
20 May 12:47

Xəbər lenti
20 May 12:15

Xəbər lenti
20 May 12:11

Xəbər lenti
20 May 12:03

Xəbər lenti
20 May 12:01

Xəbər lenti
20 May 11:53

Xəbər lenti
20 May 11:24

Xəbər lenti
20 May 11:04

Xəbər lenti
20 May 10:55

Sosial
20 May 10:46

Siyasət
20 May 10:43

Xarici siyasət
20 May 10:41

Siyasət
20 May 10:39

Siyasət
20 May 10:37
