Azərbaycanın Zəfəri: beynəlxalq münasibətlərdə yeni mərhələ

Bakı:

16°C

72%

9m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / YAP xəbərləri / Azərbaycanın Zəfəri: beynəlxalq münasibətlərdə yeni mərhələ

Azərbaycanın Zəfəri: beynəlxalq münasibətlərdə yeni mərhələ

01.11.2025 [13:28]

2020-ci ilin payızında Azərbaycan Respublikasının qazandığı parlaq qələbə təkcə hərbi nailiyyət deyil, eyni zamanda regionun siyasi, diplomatik və beynəlxalq münasibətlər sistemində yeni bir mərhələnin başlanğıcı oldu. 44 gün davam edən Vətən müharibəsi nəticəsində Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü bərpa etdi, otuz ilə yaxın davam edən işğala son qoydu və beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinin real güc vasitəsilə təmin oluna biləcəyini sübut etdi. Bu Zəfər, Cənubi Qafqazda uzun illər davam edən qeyri-müəyyənlik dövrünü başa çatdıraraq, yeni reallıqların əsasını qoydu.

Azərbaycanın qələbəsi beynəlxalq münasibətlərdə bir neçə mühüm istiqamətdə dəyişikliklərə səbəb oldu. İlk növbədə, bu hadisə regionda güc balansını dəyişdirdi. 1990-cı illərdən etibarən formalaşmış status-kvo artıq mövcud deyil və onun yerinə Azərbaycan mərkəzli yeni regional düzən formalaşmaqdadır. Bu, təkcə hərbi deyil, həm də iqtisadi, siyasi və kommunikasiya baxımından Azərbaycanın artan təsirini göstərir. Azərbaycan beynəlxalq arenada etibarlı tərəfdaş, regional lider və sülh təşəbbüskarı kimi qəbul olunur.

Zəfər, həmçinin beynəlxalq hüququn prinsiplərinin praktik təsdiqinə çevrildi. BMT Təhlükəsizlik Şurasının 1993-cü ildə qəbul etdiyi 4 qətnamənin icrası illərlə kağız üzərində qalmışdı. Azərbaycan isə bu qətnamələrin tələblərini öz gücü ilə reallaşdıraraq, beynəlxalq sistemin ədalət mexanizmlərində mövcud boşluqları açıq şəkildə nümayiş etdirdi. Bu fakt bir çox ölkələr üçün nümunəyə çevrildi və sübut etdi ki, beynəlxalq hüququn qorunması yalnız diplomatik bəyanatlarla deyil, milli gücün bütün elementlərinin səfərbər olunması ilə mümkündür.

Azərbaycanın qələbəsindən sonra regionda yeni əməkdaşlıq formatları meydana gəldi. Rusiya, Türkiyə və İran kimi böyük dövlətlərin, eləcə də Avropa İttifaqı və Çin kimi qlobal oyunçuların diqqəti Cənubi Qafqaza yönəldi. Azərbaycan bu reallıqda körpü rolunu oynayaraq, həm Şərq-Qərb, həm də Şimal-Cənub nəqliyyat və enerji dəhlizlərinin mərkəzinə çevrilir. Zəfərdən sonra imzalanan üçtərəfli bəyanat və regionda aparılan kommunikasiya layihələri bu prosesin konkret təzahürüdür. Beləliklə, Azərbaycanın mövqeyi təkcə regional deyil, həm də qlobal iqtisadi sistemdə strateji əhəmiyyət kəsb etməyə başladı.

Diplomatik müstəvidə də yeni dinamika müşahidə olunur. Qələbədən sonra Azərbaycan beynəlxalq platformalarda daha inamla çıxış edir, suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün təmin olunması məsələsində qəti mövqeyini qoruyur. Ermənistanla aparılan sülh danışıqları, postmüharibə dövründə quruculuq prosesinə beynəlxalq təşkilatların cəlb olunması, həmçinin yeni iqtisadi əməkdaşlıq istiqamətləri Azərbaycanın diplomatik çevikliyini və regional liderlik rolunu gücləndirir.

Zəfər həm də Azərbaycanın imicini və nüfuzunu beynəlxalq aləmdə yüksəltdi. Bu gün Azərbaycan BMT, Qoşulmama Hərəkatı, Türk Dövlətləri Təşkilatı və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi qurumlarda daha fəal mövqe nümayiş etdirir. Qələbə, həmçinin Türk dünyasında birliyin möhkəmlənməsinə səbəb oldu. Türkiyə ilə qardaşlıq münasibətləri strateji müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəldi, bu isə regionun təhlükəsizlik arxitekturasında yeni güc mərkəzinin formalaşmasına gətirib çıxardı.

Digər tərəfdən, Zəfər Azərbaycan diplomatiyasına yeni məsuliyyətlər də yüklədi. Postmüharibə dövrü yalnız hərbi uğurun davamı deyil, eyni zamanda sülh, sabitlik və inkişafın təmin olunması mərhələsidir. Azərbaycanın bu istiqamətdə atdığı addımlar — azad edilmiş torpaqlarda bərpa-quruculuq işləri, “Böyük Qayıdış” proqramı, minalardan təmizləmə və infrastruktur layihələrinin həyata keçirilməsi beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən müsbət qarşılanır və sülhə yönəlik iradənin göstəricisi kimi dəyərləndirilir.

Nəticə etibarilə, 8 Noyabr Zəfəri təkcə Azərbaycan üçün deyil, bütün region üçün yeni siyasi və diplomatik dövrün başlanğıcı oldu. Bu Qələbə Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlər sistemində nüfuzunu artırdı, onun milli maraqlarını müdafiə etmək qabiliyyətini sübut etdi və ölkəni regional sabitliyin, əməkdaşlığın və inkişafın aparıcı qüvvəsinə çevirdi.

Türkay Rzayeva

YAP Ağcabədi rayon təşkilatının fəal gənci

Paylaş:

Baxılıb: 7 dəfə