Qocalmaya qarşı qoruyucu zülallar aşkarlanıb - TƏDQİQAT
02.03.2025 [14:28]
Siçanlar üzərində aparılan araşdırma beynin qan damarlarını əhatə edən zülalların yaşlanmaya qarşı qoruyucu rol oynaya biləcəyini göstərib. Stenford Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, bu selikli baryer zəiflədikdə beyin toxumasına zərərli molekulların daxil olmasına imkan yaradır və iltihabi reaksiyalara səbəb olur. Tədqiqatın nəticələri “Nature” jurnalında dərc olunub.
AZƏRTAC xəbər verir ki, tədqiqat qan damarlarının daxili səthini örtən və “mucinlər” (bədən mayelərində və toxumalarda sürüşkən və qoruyucu sədd yaradan, əsasən karbohidratlarla zəngin olan böyük zülal ailəsi) adlanan böyük zülalların yaşla birlikdə dəyişdiyini aşkar edib. Mucinlər su ilə dolu gelə bənzər təbəqə yaradır və qan-beyin baryerinin bütövlüyünü qorumaqda mühüm rol oynayır. Lakin insan yaşlandıqca bu baryerin zəiflədiyi müşahidə olunur.
Nobel mükafatlı kimyaçı və tədqiqatın aparıcı müəllifi Karolin Bertozzi mucinlərin funksiyasına diqqət çəkərək onların bədəndə mühüm, lakin az öyrənilmiş bir sistemin tərkib hissəsi olduğunu vurğulayıb.
Araşdırmanı aparan Stenford Universitetinin tədqiqatçıları siçanlarda beyindəki glikokalikslə zəngin təbəqəni müşahidə ediblər. Cavan siçanların beyin damarlarını əhatə edən mucinlər qalın və bütöv halda olsa da, yaşlı siçanlarda təbəqənin seyrəkləşdiyi və struktur bütövlüyünü itirdiyi müəyyənləşib. Bununla yanaşı, mucinlərin sintezi üçün lazımi fermentlərin aktivliyinin yaşlı siçanlarda azaldığı aşkar olunub. Əldə edilən nəticələr göstərib ki, bu fermentlərin fəaliyyətinin gen terapiyası vasitəsilə gücləndirilməsi qan-beyin baryerində sızmanı azaldıb, yaşlı siçanların yaddaş və öyrənmə testlərində daha yaxşı nəticə göstərməsinə səbəb olub.
Bu tapıntılar qocalma ilə əlaqəli beyin xəstəliklərinin müalicəsində yeni strategiyaların inkişafına töhfə verə bilər. Alzheymer və digər sinir sistemi xəstəliklərinin müalicəsi üçün qan-beyin baryerinin qorunmasının vacibliyi məlumdur. Yeni araşdırma isə mucinlərin bu baryerin bütövlüyünün qorunmasında oynadığı rolu vurğulayaraq gələcəkdə potensial terapevtik yanaşmaların təkmilləşməsinə zəmin yaradır.
Tədqiqatçılar gələcək işlərdə mucinlərin insan beynindəki rolu və onların qoruyucu təsirlərinin neyrodegenerativ xəstəliklərin qarşısının alınması və müalicəsində necə istifadə edilə biləcəyini araşdırmağı planlaşdırırlar.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Dünya
27 Mart 16:47

Elm
27 Mart 15:26

Dünya
27 Mart 14:38

Dünya
27 Mart 13:45

Dünya
27 Mart 12:54

Gündəm
27 Mart 12:37

Dünya
27 Mart 12:26

İdman
27 Mart 11:43

Dünya
27 Mart 11:16

Dünya
27 Mart 10:58

Gündəm
27 Mart 10:35

İdman
27 Mart 10:22

Dünya
27 Mart 09:32

Elm
27 Mart 08:40

Elm
26 Mart 23:42

Dünya
26 Mart 22:34

Sosial
26 Mart 21:54

Sosial
26 Mart 21:53

Dünya
26 Mart 20:33

Siyasət
26 Mart 19:21

Dünya
26 Mart 18:30

Dünya
26 Mart 17:14

Dünya
26 Mart 16:53

Gündəm
26 Mart 15:48

İdman
26 Mart 15:41

Dünya
26 Mart 14:20

Diaspor
26 Mart 13:37

Dünya
26 Mart 12:45

Dünya
26 Mart 11:24

Xəbər lenti
26 Mart 11:11

Hadisə
26 Mart 10:22

Dünya
26 Mart 10:19

Dünya
26 Mart 09:37

Dünya
26 Mart 08:25

Dünya
25 Mart 23:41

Dünya
25 Mart 22:36

Sosial
25 Mart 21:35

MEDİA
25 Mart 20:17

Sosial
25 Mart 19:50

Siyasət
25 Mart 19:41

Dünya
25 Mart 19:38

Elanlar
25 Mart 19:29

Dünya
25 Mart 19:24

Dünya
25 Mart 18:47

Mədəniyyət
25 Mart 17:25

Dünya
25 Mart 16:22

Dünya
25 Mart 15:41

Dünya
25 Mart 14:30

Din
25 Mart 13:33

Dünya
25 Mart 13:17

Dünya
25 Mart 12:48

Dünya
25 Mart 12:40

Hadisə
25 Mart 12:29

Dünya
25 Mart 11:38
25 Mart 10:51

Siyasət
25 Mart 10:24

Dünya
25 Mart 09:52

Dünya
25 Mart 09:18

Dünya
25 Mart 08:51

Dünya
25 Mart 08:20

Dünya
24 Mart 23:35

İdman
24 Mart 22:41

Dünya
24 Mart 21:20

Sosial
24 Mart 20:18

Sosial
24 Mart 19:23

İdman
24 Mart 18:43

Dünya
24 Mart 17:21

Hadisə
24 Mart 16:39

Sosial
24 Mart 15:27

İdman
24 Mart 14:44
