30 illik tarix...

Bakı:

28°C

51%

7m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Maraqlı / 30 illik tarix...

30 illik tarix...

31.08.2024 [09:00]

31 avqust- Bloq Günüdür

Çox güman ki, “bloq” sözü hazırda internet aləmində ən məşhur ifadələrdən biri hesab olunur. Zaman keçdikcə bloqlar virtual dünyada geniş yayılaraq önəmli yerlərdən birini tutmağa başlamış bir sahəyə çevrilib. Son illər saytlarda bloq bölmələrin açılması, bu sahədə müsabiqələrin keçirilməsi də dünyada bloq istifadəçilərinin sayının artığını göstərir.

Yeri gəlmişkən, bu gün bloqçuların peşə bayramıdır. Belə ki, 2005-ci ildən etibarən avqustun

31-i dünyada Bloq Günü (BlogDay) kimi qeyd olunur. Qərbdə yaradılmış bu bayram hələlik elə də populyar deyil. Lakin buna baxmayaraq, ildən-ilə daha çox internet istifadəçisi bu tarix haqqında öyrənir və bloqqerləri təbrik edir.

Bloqqerlər həmin günü müxtəlif ölkələrdən olan və müxtəlif fikirli həmkarları ilə tanışlığa həsr edir, öz oxucularına bir-birləri haqqında məlumat verirlər. Hər bir bloqqer öz yazısında 5 müxtəlif tematikalı bloqa istinad edir. Bayramın məhz avqustun 31-də qeyd olunmasına isə “blog” sözünün 3108 rəqəmi ilə yazılışlarında oxşarlıq səbəb olub.

Bloqların yaranma tarixi

Yəqin ki, bu sahə ilə maraqlanan hər birimiz üçün maraqlıdır ki, bir çoxlarımızın yaratdığı bloqlar necə ortaya çıxdı, bunu kim ərsəyə gətirdi?. Bloqçuluğun yaranma tarixi 20-ci əsrin sonlarından başlayıb. Belə ki, 1994-cü ildə “Swarthmore” Kollecinin bakalavr tələbəsi Castin Hol “links.net” saytını yaratmışdı. C.Hol bu saytı gündəlik kimi istifadə etməyi planlaşdırırdı. O, şəxsi fikirlərini onlayn olaraq insanlarla paylaşmaq təcrübəsinin yaranmasında xüsusi xidmətlər göstərib. Bu baxımdan C.Hol dünyanın ilk bloggeri kimi də tanınır.

“Scoop” proqramı

Lakin, maraqlı bir sual ortaya çıxır: bəs bloq sözü, bloq termini necə yaranıb?

1997-ci ilin 17 dekabırında “Robot Wisdom” internet-gündəliyin yaradıcısı və redaktoru olan Corn Barger ilk dəfə olaraq “weblog” sözünü işlətmiş olur. O, “logging the web” ifadəsindən əmələ gəlmişdi, hansı ki, “Setdə gündəlik aparıram” kimi tərcümə olunur. Amma, “vebloq” anlayışı cəmi 1 il ömür sürür. Belə ki, 1999-cu ildə həmin vebloqun yaradıcısı bu sözü yenidən açaraq və maraqlı bir ifadə əldə edir: “we blog”

Bununla da internet-gündəliyin adı “blog” sözü ilə tanınmış olur. Amma, bir çoxları deyir ki, “weblog” sözünü iki hissəyə bölən C.Barger yox, Peterme bloqunun yaradıcısı Peter Merholz olub.

Həmin ilin avqust ayında ilk dəfə olaraq Pyra Labs pulsuz və istifadədə çox rahat olan “Blogger” saytını yaradır. Hansı ki, bu da internet istifadəçilərinə imkan verir, beləliklə, onlar özlərinə şəxsi bloq aça bilələr. İlin sonunda isə elə həmin kompaniyanın (Pyra Labs) istifadəçisi olan Rusty Foster təşəbbüsü ilə “Scoop” adlı elə bir proqram yaranır ki, bu da bloq istifadəçiləri üçün daha da əlverişli olur. Əgər əvvəl istifadəçilər öz qeydlərini yad saytlarda yerləşdirirdilərsə, artıq “Scoop” bu sxemi tamamilə dəyişmiş, yeniləmiş olur. Bununla da istifadəçilər rahatlıqla özləri moderatorluq edir və rəylər də bildirirdilər. Bir sözlə “Scoop” proqramı bloq sferasında mühüm bir təkan olur.

Qeyd edək ki, ölkəmizdə milli bloq sistemini Əsgər Əsgərzadə yaradıb. “Azeriblog.com” blog sistemi Azərbaycanda ilk milli, Azərbaycan dilli, pulsuz bloq sistemi idi. Zaman-zaman ölkəmizdəki bloq sahibləri üçün müsabiqələr keçirilir. Bu da Azərbaycanda keyfiyyətli bloqu və bloqçuluğu genişləndirmək üçün vacib addımlardan biridir.

Yeganə BAYRAMOVA

Paylaş:

Baxılıb: 125 dəfə