Beyin qorxulu xatirələrlə necə mübarizə aparır?
27.08.2025 [08:26]
İnsanlar həyatları boyu travmatik hadisələr və ya mənfi təcrübələr nəticəsində bəzi obyektlərdən, heyvanlardan və ya vəziyyətlərdən qorxmağı öyrənə bilirlər. Bu qorxuların zamanla necə zəiflədiyini öyrənmək isə fobiyaların və narahatlıq pozuntularının müalicəsində mühüm rol oynaya bilər. Ruhr Universiteti Bochum, Paris Beyin İnstitutu və digər mərkəzlərin alimləri bu mövzuda yeni araşdırma aparıblar. Onların “Nature Human Behavior” jurnalında dərc olunan işləri göstərib ki, qorxunun zəifləməsi prosesi beyindəki amigdala və hipokampus kimi bölgələrdə xüsusi sinir təsvirləri ilə dəstəklənir.
AZƏRTAC “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, baş müəllif Nikolay Axmacherin sözlərinə görə, sönmə öyrənilməsi dəyişən mühitə uyğunlaşmaq üçün əsas qabiliyyətdir. Məsələn, nasazlıq zamanı təhlükəli görünən bir cihaz başqa bir şəraitdə təhlükəsiz ola bilər. Beyin də bu yeni məlumatı öyrənərək əvvəlki qorxu reaksiyasını zəiflədir.
Tədqiqat epilepsiya müalicəsi çərçivəsində beyninə elektrodlar yerləşdirilmiş xəstələrlə aparılıb. İştirakçılara məişət cihazlarının şəkilləri göstərilib, bəziləri isə qorxulu səslər və təsvirlərlə müşayiət olunub. Sonra isə həmin cihazların təhlükəsiz olduğu yeni kontekstdə təqdim edilib. Nəticələr göstərib ki, amigdaladakı reaksiyalar qorxunun deyil, daha çox stimulların təhlükəsizliyi ilə əlaqəli olub. Prefrontal korteksdə isə kontekstə aid xatirələrin daha dəqiq formalaşdığı müşahidə edilib. Əgər öyrənilən təhlükəsizlik yalnız müəyyən bir mühitlə məhdudlaşırsa, başqa kontekstdə qorxu yenidən qayıda bilər. Alimlər bildirirlər ki, bu nəticələr qorxu yaddaşının necə işlədiyini daha yaxşı anlamağa imkan verir və gələcəkdə virtual reallıq texnologiyaları ilə təcrübələrin genişləndirilməsi planlaşdırılır.
Araşdırma fobiyaların və narahatlıq pozuntularının müalicəsində yeni terapevtik yanaşmalara işıq tuta bilər.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Siyasət
04 Dekabr 11:30
İqtisadiyyat
04 Dekabr 11:28
İqtisadiyyat
04 Dekabr 11:27
Hadisə
04 Dekabr 11:27
Siyasət
04 Dekabr 11:13
Siyasət
04 Dekabr 10:59
Siyasət
04 Dekabr 10:38
Siyasət
04 Dekabr 10:37
İqtisadiyyat
04 Dekabr 10:36
Siyasət
04 Dekabr 10:28
İqtisadiyyat
04 Dekabr 10:17
MEDİA
04 Dekabr 09:55
Hadisə
04 Dekabr 09:50
Analitik
04 Dekabr 09:38
Siyasət
04 Dekabr 09:15
Analitik
04 Dekabr 08:51
Analitik
04 Dekabr 08:36
Sosial
04 Dekabr 08:13
Dünya
04 Dekabr 08:05
Dünya
04 Dekabr 08:04
Dünya
04 Dekabr 08:04
Dünya
04 Dekabr 08:03
İqtisadiyyat
03 Dekabr 23:14
Dünya
03 Dekabr 22:48
Dünya
03 Dekabr 22:16
Dünya
03 Dekabr 21:54
Dünya
03 Dekabr 21:22
Dünya
03 Dekabr 20:51
İqtisadiyyat
03 Dekabr 20:19
İdman
03 Dekabr 19:45
Sosial
03 Dekabr 19:17
İdman
03 Dekabr 19:07
YAP xəbərləri
03 Dekabr 18:33
Xəbər lenti
03 Dekabr 17:36
Hərbi
03 Dekabr 17:36
YAP xəbərləri
03 Dekabr 17:22
Sosial
03 Dekabr 16:19
YAP xəbərləri
03 Dekabr 15:20
Hadisə
03 Dekabr 15:08
Sosial
03 Dekabr 15:06
Sosial
03 Dekabr 14:02
Xəbər lenti
03 Dekabr 13:38
İqtisadiyyat
03 Dekabr 12:40
Dünya
03 Dekabr 12:29
İdman
03 Dekabr 12:25
Sosial
03 Dekabr 12:23
Gündəm
03 Dekabr 11:59
Siyasət
03 Dekabr 11:45
Siyasət
03 Dekabr 11:40
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:39
Siyasət
03 Dekabr 11:29
Sosial
03 Dekabr 11:16
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:15
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:14
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:57
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:55
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:52
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:35
MEDİA
03 Dekabr 10:18
Analitik
03 Dekabr 09:57
Analitik
03 Dekabr 09:31
Analitik
03 Dekabr 09:16
Analitik
03 Dekabr 08:59
Sosial
03 Dekabr 08:36
Sosial
03 Dekabr 08:12
Dünya
02 Dekabr 23:19
İdman
02 Dekabr 22:54
Hərbi
02 Dekabr 22:26
Dünya
02 Dekabr 21:47
Siyasət
02 Dekabr 21:22
