İşğala məruz qalan yurd yerimiz

Ana səhifə / Xəbər lenti / İşğala məruz qalan yurd yerimiz

İşğala məruz qalan yurd yerimiz

19.01.2023 [10:44]

Kərki kəndinin işğalından 33 il ötür...

Yeganə BAYRAMOVA

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şərur rayonunun yaşayış məntəqələrindən olan Kərki kəndi erməni işğalına məruz qalan ilk yurd yerlərimizdəndir. Bu gün Kərki kəndinin işğalından 33 il ötür. Kərki Azərbaycanın Ermənistan ərazisindəki 3 eksklav ərazisindən biridir. 1989-cu il dekabrın 14-də ermənilər Kərkini, Sədərəyi, Günnütü və Havuş kəndlərini güclü atəşə tutublar. 1990-cı il yanvarın 15-dən isə hücumlar daha intensiv hal alıb. Yanvarın 18-də güclü müqavimətə baxmayaraq, Kərki kəndi ermənilər tərəfindən işğal olunub.

Məhərrəm Seyidov, Etibar Əhmədov, Məhəmməd Məmmədov, Abbasəli Nəzərəliyev, İdris Məmmədov kimi igidlər Kərki və Sədərəyin müdafiəsi uğrunda gedən döyüşlərdə qəhrəmancasına həlak olublar. Hadisənin canlı şahidlərinin sözlərinə görə, həmin gün kənd səhər saat 4 radələrindən axşamadək şiddətli atəşə tutulub. 30 nəfərədək Kərki sakini Şərur Rayon Polis Şöbəsinin 3 əməkdaşı ilə birlikdə 2 mindən çox silahlı erməniyə qarşı vuruşsa da, döyüş sursatlarının bitməsi səbəbi ilə onlar yaşayış yerini tərk etməli olublar. Hər qarışında bir neçə minilliyin tarixini yaşadan qədim Oğuz yurdu beləcə ermənilərin əlinə keçib.

Bütün bunlara baxmayaraq, Naxçıvanı işğal etmək arzusu ilə yaşayan ermənilər burada gözləmədikləri müqavimətə rast gəliblər və Sədərəyin müdafiə xəttini keçə bilməyiblər. Naxçıvanlıların qanları-canları bahasına göstərdikləri ciddi müqavimət onları çaş-baş salıb. Çünki əhali həmin vaxt döyüş xətti boyunca yüzlərlə könüllülərdən ibarət canlı sərhəd yaratmışdı. Düşmən həmin sərhədi keçməyə cəhd göstərsə də, darmadağın olunaraq qaçmağa məcbur edilib.

Kərki kəndinin ermənilər tərəfindən işğal edilməsinin əsas səbəbi isə həmin yurd yerimizin qaranlıqlar içərisində parlayan bir ulduz kimi qondarma erməni dövlətinin ərazisi ilə əhatə olunması idi. Kəndin işğalı XX əsrin sonlarında ermənilərin ilk işğalçılıq aktı kimi tarixə düşüb. Kərkinin işğalı Bakıdakı 20 Yanvar qırğınının, dəhşətli Xocalı faciəsinin acı taleyinin və ermənilərin Azərbaycanın alınmaz qalası Sədərək üzərinə silahlı basqınlarının başlanğıcı olub.

Bəzi tarixçilərin fikrincə, “Kərki” toponimi kərkük türk tayfasının adı ilə bağlıdır. Sədərək kəndinin 8-10 kilometrliyində Teyqar dağının ətəklərində yerləşən kəndin 960 hektar sahəsi, 500 sakini olub. “O tay”, “Sulu zağa”, “Bəzirxana”, “Dəlikdaş”, “Sənəm qalası”, “Gavurqala”, “Şurut bulağı” və digər bu kimi qədim yurd yerləri bu gün də kənd sakinlərinin xatirələrində yaşayır.

Qeyd edək ki, 2018-ci ilin may ayında Azərbaycan Ordusunun apardığı uğurlu hərbi əməliyyatlar nəticəsində muxtar respublikanın işğal altında olan Günnüt kəndi düşməndən azad edilib. 44 günlük Vətən müharibəsində Ermənistan məğlub olduqdan sonra imzalanan 10 noyabr üçtərəfli Bəyanatında Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan ərazisini tərk etməsi, işğal altında saxlanılan Naxçıvanın Kərki kəndinin və Qazax rayonunun 7 kəndinin geri verilməsi kimi məsələlər öz əksini tapıb. Lakin Ermənistan hələ sənədin bu tələbinə də əməl etməyib.

Paylaş:

Baxılıb: 69 dəfə