Azərbaycan Konstitusiyası – Dövlətçiliyimizin hüquqi dayağı

Bakı:

11°C

87%

0m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / Arxiv / Azərbaycan Konstitusiyası – Dövlətçiliyimizin hüquqi dayağı

Azərbaycan Konstitusiyası – Dövlətçiliyimizin hüquqi dayağı

12.11.2025 [17:52]

Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası xalqımızın dövlətçilik tarixində ən mühüm hüquqi sənədlərdən biridir. 12 noyabr 1995-ci ildə ümumxalq səsverməsi yolu ilə qəbul edilən bu ali qanun müstəqil dövlətimizin siyasi, iqtisadi və sosial əsaslarını müəyyən etmişdir. Konstitusiyanın qəbulu ilə Azərbaycan Respublikasının hüquqi dövlət kimi formalaşması istiqamətində yeni mərhələ başlamışdır. Bu sənəd xalqın iradəsini, azadlığını, suverenliyini və gələcək inkişaf istiqamətini ifadə edən bir bəyannamə kimi tarixə düşmüşdür. Konstitusiya həm də ölkədə insan hüquqlarının və vətəndaş azadlıqlarının təminatçısı rolunu oynayır.

Azərbaycan xalqı üçün Konstitusiya sadəcə qanunlar toplusu deyil, milli birliyin, hüququn aliliyinin və ədalətin rəmzidir. Müstəqillikdən sonrakı dövrdə ölkəmizdə dövlət idarəetməsinin, iqtisadiyyatın və sosial həyatın bütün sahələri Konstitusiyanın prinsiplərinə uyğun qurulmuşdur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Milli Məclis, məhkəmə sistemi və yerli özünüidarə orqanları Konstitusiyada müəyyən edilən prinsiplər çərçivəsində fəaliyyət göstərirlər. Bu prinsiplər ölkəmizdə güclü hüquqi əsaslı idarəetmənin möhkəmlənməsinə xidmət edir.

Konstitusiya Azərbaycan dövlətinin əsas sütunlarını müəyyən etmiş, hakimiyyətin üç qolunun – qanunverici, icraedici və məhkəmə hakimiyyətlərinin qarşılıqlı əlaqəsini hüquqi çərçivədə bərqərar etmişdir. Bu model demokratik cəmiyyətin əsas prinsiplərinə – qanunun aliliyinə, vətəndaş bərabərliyinə və insan hüquqlarına əsaslanır. Xalq hakimiyyətinin mənbəyi və təminatçısı kimi Konstitusiya dövlətin bütün orqanlarının fəaliyyətini xalqın maraqları ilə uzlaşdırır.

1995-ci ildən etibarən Konstitusiyada bir neçə dəfə islahatlar aparılmış, dəyişikliklər edilmişdir. Bu dəyişikliklər zamanın tələblərinə, cəmiyyətin inkişaf səviyyəsinə və qlobal çağırışlara cavab vermək məqsədi daşıyırdı. Hər bir dəyişiklik Azərbaycan dövlətçiliyinin möhkəmlənməsi və vətəndaş rifahının yüksəldilməsi üçün hüquqi zəmin yaratmışdır. Xüsusən Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi dövründə Konstitusiyanın tətbiqi mexanizmləri daha da təkmilləşdirilmiş, hüquqi dövlət konsepsiyası real həyata çevrilmişdir.

Konstitusiyanın əsas dəyərlərindən biri insan hüquqlarının qorunmasıdır. Hər bir vətəndaşın hüquq və azadlıqları bu ali qanunla təmin olunur və heç bir hakimiyyət orqanı onları pozmaq səlahiyyətinə malik deyil. Bu, dövlətin insan mərkəzli siyasətinin əsasını təşkil edir. Həmçinin, Konstitusiyanın giriş hissəsində “xalq hakimiyyətinin” ali prinsip kimi qeyd olunması, Azərbaycan vətəndaşının dövlətin əsas dayağı olduğunu təsdiqləyir.

Azərbaycan Konstitusiyası beynəlxalq hüquq normaları ilə də tam uzlaşır. İnsan hüquqları haqqında Ümumdünya Bəyannaməsi, Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası və digər beynəlxalq sənədlərdə təsbit edilmiş prinsiplər milli qanunvericiliyə inteqrasiya edilmişdir. Bu, Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə hüquqi dövlət kimi tanınmasına böyük töhfə vermişdir.

Konstitusiya həmçinin gənc nəsil üçün vətənpərvərlik, məsuliyyət və dövlətə sadiqlik məktəbidir. Məktəblərdə, ali təhsil müəssisələrində bu sənədin öyrənilməsi və təbliği hüquqi mədəniyyətin formalaşmasına xidmət edir. Gənclər öz hüquq və vəzifələrini dərk etməklə, dövlətin gələcəyinə daha məsuliyyətlə yanaşırlar.

Bu gün Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası ölkədə sabitliyin, ədalətin və hüququn aliliyinin əsas təminatıdır. Dövlətin hər bir addımı bu ali sənədə əsaslanır, qanunların mənbəyi Konstitusiyanın ruhundan qaynaqlanır. Azərbaycan dövləti öz inkişaf yolunu Konstitusiyanın prinsipləri ilə müəyyən etmişdir. Bu sənəd müstəqil Azərbaycanın siyasi iradəsinin, milli kimliyinin və gələcəyə inamının parlaq təcəssümüdür.

Hər il 12 noyabrda qeyd edilən Konstitusiya Günü Azərbaycan xalqının dövlətçiliyinə, azadlığına və milli birliyinə ehtiramın təntənəsi kimi qeyd olunur. Bu bayram həm də xalqın öz dövlətinə, hüququna və gələcəyinə olan inamının simvoludur. Konstitusiyamız daim xalqın iradəsini, dövlətin gücünü və müstəqilliyin əbədiliyini ifadə edən ali sənəd kimi qalacaqdır.

Zaur Mehdiyev,

YAP Gədəbəy rayon təşkilatının sədr müavini

Paylaş:

Baxılıb: 103 dəfə