Zoonoz xəstəliklərə qarşı necə mübarizə aparaq?
17.08.2024 [12:28]
Araşdırma aparsaq bir çox evdə ev heyvanlarının saxlandığının şahidi olarıq. Lakin bəzi insanlar heyvanlardan insanlara keçəcək xəstəliklərdən xəbərsiz olaraq bu xəstəliklərə məruz qalırlar. Bu da bir çox hallarda dəri, allergik və infeksion xəstəliklərə gətirib çıxarır. Həkimlər bildirirlər ki, belə xəstəliklərə daha çox uşaqlar yoluxur.
İnfeksionist Təyyar Eyvazov "Yeni Azərbaycan" - a açıqlamasında bildirir ki, heyvanlardan insanlara keçən infeksion xəstəliklər müxtəlif yollarla yayılır: "Bunlara brusellyoz, qara yara, tülyaremiya, malyariya, salmonellyoz, leyşmanioz, toksoplazmoz, taun, leptospiroz, yersinyoz, quduzluq, meymun çiçəyi və s. aiddir. Ölkəmzdə bunlardan bir neçəsinə az da olsa rast gəlinir. Zoonozlar onurğalı heyvanlardan insanlara təbii yolla keçən hər hansı xəstəlik və ya infeksiyalardır. Zoonozların 200-dən çox növü məlumdur, yeni və mövcud insan xəstəliklərinin əhəmiyyətli hissəsini təşkil edir. Zoonotik patogenlər bakteriyalar, viruslar və ya parazitlər, eləcə də insanlara birbaşa təmas, qida, su və ya ətraf mühit vasitəsilə ötürülə bilən patogenlər ola bilər. Zoonoz xəstəliklər bütün dünyada əsas sağlamlıq problemidir. Bəzi xəstəliklər, məsələn, COVID-19 infeksiyası zoonoz kimi başlayıb, lakin sonradan ştammlar mutasiyaya uğrayaraq yalnız insanlara təsir göstərir və qlobal pandemiyalara səbəb olur. Zoonotik patogenlər insanlara ev, təsərrüfat və ya vəhşi heyvanlarla hər hansı təmas zamanı keçə bilər".
T. Eyvazov onu da bildirir ki, kənd təsərrüfatında antibiotiklərin geniş istifadə olunduğu ərazilərdə patogenlər tərəfindən yoluxma riski arta bilər: "Vəhşi təbiətin yaxınlığında və ya çox sayda vəhşi heyvanın olduğu yarı şəhər ərazilərdə yaşayan insanlar siçovullar, tülkülər və ya yenotlar kimi heyvanlardan yoluxma riski mümkündür. Urbanizasiya və təbii yaşayış yerlərinin dağıdılması insanların vəhşi heyvanlarla təmaslarının artması səbəbindən zoonoz xəstəliklərin riskini artırır".
Bəs bu xəstəliklərə qarşı necə mübarizə aparmalıyıq?
Heyvanlardan keçən müxtəlif infeksion xəstəliklərlə onların mənbələri, ötürülmə müxanizmləri nəzərə alınmaqla mübarizə aparılır.Ölkəmizdə bu tədbirlər həm baytarlıq nəzarəti orqanları, həm də GEM-lər, Qida təhlükəsizliyi Agentliyi və s. tərəfindən həyata keçirilir. Quduzluq kimi bəzi zoonoz xəstəliklərin peyvənd və digər üsullarla qarşısı alınır.
Havar Şəfiyeva
Xəbər lenti
Hamısına bax.jpg&width=120)
YAP xəbərləri
10 Sentyabr 15:08
.jpg&width=120)
YAP xəbərləri
10 Sentyabr 14:52
.jpg&width=120)
YAP xəbərləri
10 Sentyabr 14:50
Hərbi
10 Sentyabr 14:47
Sosial
10 Sentyabr 14:46
Dünya
10 Sentyabr 14:16
Xəbər lenti
10 Sentyabr 14:15
İqtisadiyyat
10 Sentyabr 14:13
İdman
10 Sentyabr 14:12
Gündəm
10 Sentyabr 14:03
Elm
10 Sentyabr 12:57
Xəbər lenti
10 Sentyabr 12:42
Elm
10 Sentyabr 12:25
.jpg&width=120)
YAP xəbərləri
10 Sentyabr 12:23
.jpg&width=120)
YAP xəbərləri
10 Sentyabr 12:21
Dünya
10 Sentyabr 11:57
Elm
10 Sentyabr 11:55
İdman
10 Sentyabr 11:54
Dünya
10 Sentyabr 11:53
Elm
10 Sentyabr 11:53
Diaspor
10 Sentyabr 11:52
Sosial
10 Sentyabr 11:18
Sosial
10 Sentyabr 11:17
İdman
10 Sentyabr 11:15
Xəbər lenti
10 Sentyabr 11:14
Dünya
10 Sentyabr 11:13
Sosial
10 Sentyabr 11:02
Elm
10 Sentyabr 11:02
İdman
10 Sentyabr 09:54
Elm
10 Sentyabr 09:53
Gündəm
10 Sentyabr 09:41
Gündəm
10 Sentyabr 09:33
Siyasət
10 Sentyabr 09:22
Elm
10 Sentyabr 09:04
Siyasət
10 Sentyabr 09:00
.jpg&width=120)
İdman
10 Sentyabr 08:57
Siyasət
10 Sentyabr 08:54
Siyasət
10 Sentyabr 08:52
Siyasət
10 Sentyabr 08:42
Siyasət
10 Sentyabr 08:39
Siyasət
10 Sentyabr 08:36
Siyasət
10 Sentyabr 08:33
Siyasət
10 Sentyabr 08:28
Maraqlı
10 Sentyabr 08:25
MEDİA
10 Sentyabr 08:22
Dünya
09 Sentyabr 23:35
Dünya
09 Sentyabr 22:49
Siyasət
09 Sentyabr 22:17
Elm
09 Sentyabr 21:42
İdman
09 Sentyabr 21:37
Gündəm
09 Sentyabr 21:02
İqtisadiyyat
09 Sentyabr 20:57
Sosial
09 Sentyabr 20:31
Sosial
09 Sentyabr 20:26
.png&width=120)
Elm
09 Sentyabr 20:09
.jpg&width=120)
Mədəniyyət
09 Sentyabr 20:04
Mədəniyyət
09 Sentyabr 19:43
Xəbər lenti
09 Sentyabr 19:14
Elm
09 Sentyabr 18:34
İqtisadiyyat
09 Sentyabr 18:28
İqtisadiyyat
09 Sentyabr 18:27
Hərbi
09 Sentyabr 18:26
Sosial
09 Sentyabr 18:21
İqtisadiyyat
09 Sentyabr 18:21
Elm
09 Sentyabr 17:48
Dünya
09 Sentyabr 17:41
Sosial
09 Sentyabr 17:40
Sosial
09 Sentyabr 17:38
Xəbər lenti
09 Sentyabr 17:36
Hərbi
09 Sentyabr 17:34
