/ / Tədqiqat: İstiləşmə qlobal qida şəbəkələrini təhdid etdiyi üçün kritik okean mikrobları məhv olma təhlükəsi ilə üzləşir
Tədqiqat: İstiləşmə qlobal qida şəbəkələrini təhdid etdiyi üçün kritik okean mikrobları məhv olma təhlükəsi ilə üzləşir
09.09.2025 [23:16]
Okeanların istiləşməsi bütün qlobal fotosintezin 5%-ni təşkil edən mikroskopik orqanizmlər olan Prochlorococcus (fotosintetik dəniz siyanobakteriyaları) populyasiyalarını məhv etmək təhlükəsi yaradır və onların məhsuldarlığı ağır iqlim ssenariləri altında bütün dünyada potensial olaraq 37% azalır.
AZƏRTAC xəbər verir ki, “Nature Microbiology” jurnalında dərc olunan yeni araşdırmaya görə, bu kiçik dəniz mikroblarının çoxalma sürəti kəskin şəkildə düşməzdən əvvəl yalnız 30 dərəcə Selsiyə qədər su temperaturuna dözə bilir.
Vaşinqton Universiteti tərəfindən aparılan araşdırma bu orqanizmlərin 18-28 dərəcə Selsi arasında suda ən səmərəli şəkildə çoxaldığını, lakin 30 dərəcədən yuxarı temperaturda hüceyrələrin bölünmə sürətinin optimal səviyyələrin yalnız üçdəbirinə endiyini göstərir.
İqlim modelləri tropik və subtropik okeanların temperaturunun 75 il ərzində bu həddi keçəcəyini proqnozlaşdırır. Orta istiləşmə ssenariləri altında Prochlorococcus məhsuldarlığı tropiklərdə 17%, qlobal miqyasda isə 10% azala bilər. Həmçinin yüksək istiləşmə ssenariləri 51% tropik azalmaya səbəb ola bilər.
Təxminən 10 il ərzində aparılan 100-ə yaxın tədqiqat səfəri zamanı 241.401 kilometr məsafədə 800 milyard hüceyrəni təhlil edən araşdırmaya rəhbərlik edən Fransua Ribalet deyib: “Onların tükənmə temperaturu düşündüyümüzdən çox aşağıdır”.
Tədqiqatçılar bildiriblər ki, Prochlorococcus okean səthi sularının 75%-dən çoxunda kiçik dəniz canlılarından tutmuş balinalara qədər bütün sualtı faunanı dəstəkləyən dəniz qida şəbəkələrinin əsasını təşkil edir. Bu siyanobakteriyalar mikroskopik ölçülərinə baxmayaraq, dəniz qida zəncirləri boyunca canlıları qida maddələri ilə təmin edir.
Ribalet bildirib: “Uzun müddətdir ki, alimlər Prochlorococcus mikrobunun gələcəkdə böyük işlər görəcəyini düşünürdülər, lakin ən isti bölgələrdə bu kiçik bakteriyalar bunu yaxşı bacarmırlar. Bu o deməkdir ki, dəniz qida şəbəkəsinin qalan hissəsi üçün daha az karbon - daha az qida olacaq”.
Xəbər lenti
Hamısına bax
Dünya
04 Dekabr 12:34
Gündəm
04 Dekabr 12:22
Dünya
04 Dekabr 12:10
Gündəm
04 Dekabr 11:56
Gündəm
04 Dekabr 11:45
Siyasət
04 Dekabr 11:30
İqtisadiyyat
04 Dekabr 11:28
İqtisadiyyat
04 Dekabr 11:27
Hadisə
04 Dekabr 11:27
Siyasət
04 Dekabr 11:13
Siyasət
04 Dekabr 10:59
Siyasət
04 Dekabr 10:38
Siyasət
04 Dekabr 10:37
İqtisadiyyat
04 Dekabr 10:36
Siyasət
04 Dekabr 10:28
İqtisadiyyat
04 Dekabr 10:17
MEDİA
04 Dekabr 09:55
Hadisə
04 Dekabr 09:50
Analitik
04 Dekabr 09:38
Siyasət
04 Dekabr 09:15
Analitik
04 Dekabr 08:51
Analitik
04 Dekabr 08:36
Sosial
04 Dekabr 08:13
Dünya
04 Dekabr 08:05
Dünya
04 Dekabr 08:04
Dünya
04 Dekabr 08:04
Dünya
04 Dekabr 08:03
İqtisadiyyat
03 Dekabr 23:14
Dünya
03 Dekabr 22:48
Dünya
03 Dekabr 22:16
Dünya
03 Dekabr 21:54
Dünya
03 Dekabr 21:22
Dünya
03 Dekabr 20:51
İqtisadiyyat
03 Dekabr 20:19
İdman
03 Dekabr 19:45
Sosial
03 Dekabr 19:17
İdman
03 Dekabr 19:07
YAP xəbərləri
03 Dekabr 18:33
Xəbər lenti
03 Dekabr 17:36
Hərbi
03 Dekabr 17:36
YAP xəbərləri
03 Dekabr 17:22
Sosial
03 Dekabr 16:19
YAP xəbərləri
03 Dekabr 15:20
Hadisə
03 Dekabr 15:08
Sosial
03 Dekabr 15:06
Sosial
03 Dekabr 14:02
Xəbər lenti
03 Dekabr 13:38
İqtisadiyyat
03 Dekabr 12:40
Dünya
03 Dekabr 12:29
İdman
03 Dekabr 12:25
Sosial
03 Dekabr 12:23
Gündəm
03 Dekabr 11:59
Siyasət
03 Dekabr 11:45
Siyasət
03 Dekabr 11:40
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:39
Siyasət
03 Dekabr 11:29
Sosial
03 Dekabr 11:16
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:15
İqtisadiyyat
03 Dekabr 11:14
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:57
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:55
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:52
İqtisadiyyat
03 Dekabr 10:35
MEDİA
03 Dekabr 10:18
Analitik
03 Dekabr 09:57
Analitik
03 Dekabr 09:31
Analitik
03 Dekabr 09:16
Analitik
03 Dekabr 08:59
Sosial
03 Dekabr 08:36
Sosial
03 Dekabr 08:12
