Qoca “Moskva” batdı...

Ana səhifə / Siyasət / Qoca “Moskva” batdı...

Qoca “Moskva” batdı...

16.04.2022 [10:43]

Kreyserin son aqibəti ilə bağlı məlumatlar ziddiyyətlidir

Sadiq İSMAYILZADƏ

Rusiya Ukrayna ilə müharibədə ən bahalı hərbi itkisini verdi. Əfsanəvi “Moskva” kreyseri sulara qərq olub. “Forbes”in məlumatına görə, ilkin dəyəri təxminən 2 milyard dollar, qalıq dəyəri isə 750 milyon dollar təşkil edən kreyserin batması və ya batırılması ilə bağlı yayılan xəbərlər ziddiyyətlidir. Belə ki, bəzi mənbələrdə Ukraynanın ağır artilleriyası - raket kompleksi tərəfindən zərərsizləşdirildiyi deyilən “Moskva” kreyseri ilə bağlı Rusiya Müdafiə nazirliyinin bəyanatı fərqli oldu - “Moskva” kreyseri təyinat limanına çəkilən zaman sursatların partlaması nəticəsində yanğın zamanı gövdəyə ziyan dəyməsi ilə gəmi dayanıqlılığını itirib. Gəmi fırtınalı dənizlər şəraitində batıb. “Əvvəlcədən xəbər verildiyi kimi, kreyserin ekipajı ərazidəki Qara dəniz donanmasının gəmilərinə təxliyə edilib”, - Rusiya Müdafiə Nazirliyi bildirib. İki gün öncə isə gecə Rusiya Müdafiə Nazirliyi “Moskva” kreyserində döyüş sursatını işə salan yanğının baş verməsi barədə məlumat yaymışdı. Demək ki, “yanğından” 24 saat sonra belə kreyser suda dayanıbmış.

Ukraynanın hakimiyyət nümayəndələri, konkret olaraq Odessa Vilayət Hərbi Administrasiyasının sədri, polkovnik Maksim Marçenko isə nəhəng kreyserin iki “Neptun” gəmi əleyhinə qanadlı raketi ilə vurulduğunu bəyan edib. Dəqiq atəş nəticəsində əvvəlcə gəminin sursatlar saxlanılan bölməsi, sonradan isə tam olaraq gövdəsi sıradan çıxarılıb.

SSRİ-nin dağılmasının tarixi şahidi

1164 Atlant Layihəsinin aparıcı gəmisi, mühafizəçi raket kreyser olan “Moskva” Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin Qara dəniz donanmasının 30-cu yerüstü gəmi diviziyasının tərkibində olub. Nikolaev şəhərindəki 61 Kommunar adına gəmiqayırma zavodunda tikilmiş kreyser əvvəlcə “Şöhrət” adlandırılmışdı. Özünün xələfi olan və “Moskva” adlanan sualtı qayıq əleyhinə kreyser istismardan çıxarıldıqdan sonra onun adını aldı və Qara Dəniz Donanmasının flaqmanına çevrildi. Kreyser böyük yerüstü gəmilərə zərbələr endirmək üçün nəzərdə tutulmuşdu. Eləcə də, Rusiyanın sualtı əməliyyat qruplarının döyüş sabitliyini təmin edirdi. Bununla yanaşı, nəhəng gəmi uzaq birləşmələrin hava hücumundan müdafiəsini, eniş üçün atəş dəstəyini də həyata keçirirdi.

1989-cu il dekabrın 2-3-də Maltada Sovet lideri Mixail Qorbaçovla ABŞ prezidenti Corc Buş arasındakı görüşdə “iştirak edən” kreyserdə ittifaqın nümayəndə heyəti yerləşdirilmişdi. Beləliklə amerikalı “həmkarı” Belknap adlı təyyarə gəmisi ilə birgə Maltaya yaxın Marsaşlok adlı şəhərdə lövbər salan gəmi tarixə düşür. Fırtınalı hava və dalğalı dəniz iki ölkənin nümayəndə heyətləri arasındakı bəzi görüşlərin təxirə salınması ilə nəticələnir. Beynəlxalq media tərəfindən “dəniz xəstəliyi sammiti” adlandırılan bu görüşlər sonradan dünyanın siyasi axarını dəyişərək yeni mərhələ yaratmışdı.

Rusiyanın ən “bahalı” itkisi və ya xəbərdarlıq mesajı

Kreyser 2008-ci ildə Gürcüstanda, 2014-cü ildə Krımda, 2015-ci ildə Suriyada və 2022-ci ildə Ukraynada hərbi münaqişələrdə iştirak edib. Son müharibə zamanı gəmi Ukraynanın İlanlar adasının (Zmeinıy ostrov) tutulmasında iştirak edib.

“Moskva” kreyseri müasir tarixdə daha bir ilklə qaldı. 30 aprel 2021-ci il tarixində ilk dəfə olaraq gəminin əsas raket sistemi olan P-1000 Vulkan raketi ilə Qara dəniz akvatoriyasında sınaq atışları keçirildi. Sınaq atəşi düşmən gəmisini təqlid edən dəniz hədəfi qalxanında aparıldı. Raket dəniz döyüş hazırlığı poliqonundan 30 km məsafədə hədəfi uğurla vurdu.

Bəzi hərbi mütəxəssislər Rusiyanın ən “bahalı” itkisi olan “Moskva”nın batırılmasını xəbərdarlıq kimi qələmə verirlər. Rusiyanın hərbi arsenalında olan silah-sursatın, o cümlədən texniki vasitələrin Ukraynaya qarşı döyüşdə zərərsizləşdirildiyini deyən mütəxəssislər bu kimi böyük əməliyyatların daha güclü və texniki cəhətdən hazırlıqlı hərbi “nöqtədən” keçirildiyini düşünürlər. Başqa sözlə, “Moskva” Ukrayna tərəfindən deyil, Qərbin ən aparıcı raket komplekslərinin dəqiq zərbələri ilə batırılıb.

Paylaş:

Baxılıb: 181 dəfə

Xəbər lenti

Hamısına bax