Azərbaycanın İKT sektoru...

Bakı:

6°C

87%

10m/s

Əlaqə

AZ RU EN

Ana səhifə / MEDİA / Azərbaycanın İKT sektoru...

Azərbaycanın İKT sektoru...

10.01.2025 [08:54]

Ötən il rəqəmsal hökumət sahəsində mühüm addımlar atılıb

Son illər Azərbaycanın informasiya-kommunikasiya texnologiyaları (İKT) sektoru ölkənin iqtisadi strategiyasının mərkəzində dayanaraq, qeyri-neft sektorunun əsas drayverlərindən biri olub. Məlumdur ki, dayanıqlı iqtisadi modelin formalaşdırılması qeyri-neft sektorunun inkişafını zəruri edir. Bu kontekstdə əsasən informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sektoru mühüm rol oynayır. 2024-cü il bu sahədə inkişafın yeni mərhələsinin əsasını qoyub. Xüsusilə də rəqəmsal transformasiya, startap ekosisteminin genişləndirilməsi və texnologiya parklarının fəaliyyətində irəliləyişlər əldə edilib.

Müasir dünyada iqtisadi keçidin effektiv və sürətli həyata keçirilməsi rəqəmsallaşmanın və innovativ texnoloji həllərin tətbiqini tələb edir. Son illərdə Azərbaycanda bu istiqamətdə nəzərəçarpan tərəqqi əldə olunub və ötən il bu sahədə xüsusilə əlamətdar olub.

Rəqəmsal hökümətdə tarixi nəticə...

Ötən il Azərbaycanda rəqəmsal transformasiya və e-idarəetmə sahəsində əhəmiyyətli nailiyyətlər əldə edilib. Dövlət xidmətlərinin rəqəmsallaşdırılması çərçivəsində təqdim olunan yeni xidmətlər vətəndaşlar üçün daha əlçatan olub, “ASAN xidmət” və “e-Gov” platformaları üzərindən həyata keçirilən əməliyyatların sayı rekord səviyyəyə çatıb. Bununla yanaşı, rəqəmsal valyuta və blokçeyn texnologiyalarının dövlət və özəl sektorda tətbiqi genişlənərək maliyyə əməliyyatlarının şəffaflığını və təhlükəsizliyini artırıb.

Bu sahədə ən diqqətçəkən addımlardan biri şəxsiyyət vəsiqəsinin fiziki təqdim edilməsinə olan tələbin aradan qaldırılmasıdır. Belə ki, artıq şəxsiyyət vəsiqəsində əks olunan məlumatlar Elektron Hökumət İnformasiya Sistemi vasitəsilə təqdim edilə bilər. Vətəndaşlar “myGov” tətbiqi vasitəsilə rəqəmsal şəxsiyyət məlumatlarını müxtəlif üsullarla paylaşa bilirlər.

Rəqəmsal hökumət sahəsində atılan addımlar Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə yüksək qiymətləndirilməsinə səbəb olub. İlk dəfə olaraq Azərbaycan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Elektron Hökumətin İnkişaf İndeksində (EGDI) ən yüksək kateqoriya olan “Very High EGDI” ölkələr sırasına daxil edilib.

Ölkənin onlayn dövlət xidmətləri və telekommunikasiya infrastrukturu göstəricilərində 21 %-lik artım qeydə alınıb. Bundan əlavə, Elektron İştirakçılıq İndeksində (EPI) 28 % irəliləyişlə Azərbaycan 98-ci yerdən 88-ci yerə yüksəlib. Bu nailiyyətlər Azərbaycanın rəqəmsal transformasiya sahəsində ciddi irəliləyiş əldə etdiyini təsdiqləyir.

Bu uğurlar ölkədə İKT sektorunun inkişafına və qeyri-neft iqtisadiyyatının gücləndirilməsinə töhfə verən mühüm addımların bir hissəsidir. Rəqəmsallaşma istiqamətində görülən işlər Azərbaycanın iqtisadiyyatının dayanıqlılığını artırmaqla yanaşı, xidmət keyfiyyətini də yüksəldir.

İKT sektoru rəqəmlərdə və gələcəyə baxış!

Son statistik məlumatlar Azərbaycanın informasiya və rabitə sektorunda davamlı inkişafı göstərir. Ötən ilin 11 ayında sektor üzrə gəlirlər 2023-cü ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 12,5 % artaraq 3,2 milyard manata çatıb. İKT sektorunun ümumi daxili məhsuldakı payı isə 1,8 %-ə yüksəlib (bir il əvvəl bu rəqəm 1,7 % idi).

Yüksəksürətli və sabit genişzolaqlı internetlə ölkə ərazisinin 100 % təmin olunmasını nəzərdə tutan “Onlayn Azərbaycan” layihəsi çərçivəsində son bir ildə 1 milyon 445,9 min ev, mənzil və biznes subyektinin internetə çıxışı təmin edilib. Bununla da ümumi belə subyektlərin sayı 2 milyon 965,3 minə çatıb.

“Digital Bridge” milli məlumat mübadilə sistemi də mühüm tərəqqiyə nail olub. Ötən il ərzində sistemdə 1 milyarddan çox tranzaksiya həyata keçirilib. Sistemdə inteqrasiya olunan informasiya sistemlərinin sayı 150-ni keçib və gündəlik tranzaksiyaların həcmi 1,5 milyona çatıb.

İKT sektorunda əlavə dəyər yaratmaq, infrastrukturun inkişafını sürətləndirmək, texnoloji sahibkarlar və startaplar üçün əlverişli mühit təmin etmək, maliyyə resurslarına əlçatanlığı artırmaq və kibertəhdidlərə dayanıqlılığı gücləndirmək əsas prioritetlərdir. Bu strateji addımların 2025-ci ildə də sektorda əhəmiyyətli irəliləyişlərə səbəb olacağı gözlənilir.

Statistik məlumatlara əsasən, 2025-ci il üçün rəqəmsal iqtisadiyyatın genişlənməsi ilə bağlı mühüm gözləntilər var. E-ticarət və rəqəmsal ödəniş sistemlərinin daha da inkişafı bu sahədə əsas prioritetlərdən biri olacaq. Bununla bağlı hüquqi tənzimləmələrin gücləndirilməsi planlaşdırılır ki, bu da investorlar üçün daha cəlbedici mühitin yaradılmasına xidmət edəcək.

Yeganə BAYRAMOVA

Məqalə “Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyi”nin maliyyə dəstəyi ilə “İnformasiya və kommunikasiya texnologiyalarının inkişaf etdirilməsi” istiqaməti üzrə hazırlanmışdır.

Paylaş:

Baxılıb: 131 dəfə